מתיא
/13:1 אין דעם זעלבן טאָג איז יאָשקע אַרױסגעגאַנגען פֿון הױז, און איז געזעסן בײַם ים זײַט.
/13:2 און צו אים האָט זיך אײַנגעזאַמלט אַ גרױסער המון, און ער איז געגאַנגען
אין אַ שיף, און געזעסן; און דער גאַנצער המון איז געשטאַנען אױפֿן ברעג.
/13:3 און ער האָט צו זײ אַ סך גערעדט אין משלים, אַזױ צו זאָגן: זע, אַ זײַער.
געגאנגען צו זייען;
/13:4 און אַז ער האָט געזײט, זײַנען זאָמען געפֿאַלן בײַם װעג, און די פֿױגלען זײַנען געקומען
און זיי פֿאַרצערט:
/13:5 עטלעכע זײַנען געפֿאַלן אױף שטײנערנע ערטער, װאָס זײ האָבן ניט געהאַט קײן סך ערד;
גלײ ך זײנע ן ז ײ אויפגעשפרונגען , װײ ל ז ײ האב ן ניש ט געהא ט קײ ן טיפ ן ערד .
/13:6 און אַז די זון איז אױפֿגעגאַנגען, זײַנען זײ פֿאַרברענט געװאָרן; און װײַל זײ האָבן ניט געהאַט
וואָרצל, זיי פאַרדאַרט.
/13:7 און עטלעכע זײַנען געפֿאַלן צװישן דערנער; און די דערנער זײַנען אױפֿגעשטאַנען, און האָבן זײ דערשטיקט.
/13:8 אָבער אַנדערע זײַנען געפֿאַלן אין אַ גוטער ערד, און געבראַכט פֿרוכט, עטלעכע
הונדערט־פֿאַל, עטלעכע זעכציק־פֿאַל, עטלעכע דרײַסיקפֿאַל.
/13:9 װער האָט אױערן צו הערן, זאָל הערן.
/13:10 און די תּלמידים זײַנען געקומען, און האָבן צו אים געזאָגט: װאָס רעדט דו צו זײ
אין משלים?
/13:11 האָט ער געענטפֿערט און צו זײ געזאָגט: װײַל עס איז אײַך געגעבן צו װיסן דעם
סודות פון די מלכות פון הימל, אָבער צו זיי עס איז נישט געגעבן.
/13:12 װאָרום איטלעכער װאָס האָט, װעט אים געגעבן װערן, און ער װעט האָבן מער
שפע: אבער ווער סע האט ניט, פון אים וועט אפילו אוועקגענומען ווערן
וואָס ער האָט.
/13:13 דרום רעד איך צו זײ מיט משלים, װאָרום זײ זעען, זעען ניט; און
הערן, הערן זיי נישט, און זיי פֿאַרשטיין ניט.
/13:14 און אין זײ װערט דערפֿילט די נבואה פֿון ישעיהו, װאָס זאָגט: פֿון הערן.
איר זאָלט הערן, און ניט פֿאַרשטיין; און זעענדיק װעט איר זען, און
זאָל ניט דערקענען:
/13:15 װאָרום דאָס האַרץ פֿון דעם דאָזיקן פֿאָלק איז גרױס געװאַקסן, און זײערע אױערן זײַנען שטומף פֿון
הערן, און זײערע אױגן האָבן זײ פֿאַרמאַכט; טאָמער זיי זאָלן אין קיין צייט
זען מיט די אויגן און הערן מיט זייערע אויערן, און זאָל פֿאַרשטיין מיט
זײע ר הארץ , או ן זא ל זי ך אומקערן , או ן אי ך װע ל ז ײ היילן .
/13:16 אָבער געבענטשט זײַנען אײַערע אױגן, װאָרום זײ זעען, און אײַערע אױערן, װאָרום זײ הערן.
/13:17 װאָרום פֿאַר װאָר, איך זאָג אײַך, אַז אַ סך נבֿיאים און צדיקים האָבן
געוואלט צו זען די זאכן וואָס יי זען, און האָבן ניט געזען זיי; און צו
הערן די זאכן וואָס יי הערן, און האָבן ניט געהערט זיי.
/13:18 דרום הערט איר דעם משל פֿון דעם זײַער.
/13:19 אַז עמיצער הערט דאָס װאָרט פֿון מלוכה, און פֿאַרשטײט עס ניט,
דענצמאָל קומט דער רשע, און כאַפּט אַװעק דאָס װאָס איז געזעםן אין זײַנעם
הארץ. דאס איז ער וואס האט באקומען זוימען ביי די וועג.
/13:20 אָבער דער, װאָס האָט אױפֿגענומען דעם זאָמען אין שטײנערנע ערטער, דאָס איז דער
הערט דאָס וואָרט, און אָן מיט פרייד נעמט עס;
/13:21 אָבער ער האָט ניט װאָרצל אין זיך, נאָר ער האַלט אַ צײַט;
טריביאַליישאַן אָדער פֿאַרפֿאָלגונג ערייזט ווייַל פון דעם וואָרט, דורך און דורך ער איז
באליידיקטער.
/13:22 אױך דער װאָס האָט באַקומען זאָמען צװישן די דערנער, איז דער װאָס הערט דאָס װאָרט;
און די זאָרג פֿון דער וועלט, און די אָפּנאַר פֿון עשירות, דערשטיקן די
װאָרט, און ער װערט אָן פֿרוכט.
/13:23 אָבער דער, װאָס האָט באַקומען זאָמען אין דער גוטער ערד, איז דער װאָס הערט דעם
וואָרט, און פאַרשטייט עס; וואָס אויך טראגט פרוכט און ברענגט
אַרויס, טייל הונדערט מאָל, טייל זעכציק, טייל דרייסיק.
/13:24 אַן אַנדער משל האָט ער צו זײ געזאָגט, אַזױ צו זאָגן: דאָס מלוכה פֿון הימל איז
געגליכן צו אַ מענטש וואָס זאַט גוט זוימען אין זיין פעלד.
/13:25 אָבער װי די מענטשן זײַנען געשלאָפֿן, איז זײַן פֿײַנט געקומען, און האָט פֿאַרזײט אַרײַן צװישן װײץ, און
געגאנגען זיין וועג.
/13:26 אָבער אַז דער שפּעלטל איז אױפֿגעשטאַנען, און האָט געבאָרן פֿרוכט, האָט זיך באַװיזן
אויך די טרערן.
/13:27 זײַנען געקומען די קנעכט פֿון דעם הױזמאַן, און האָבן צו אים געזאָגט: האַר!
דו זאלסט נישט זייען גוט זאָמען אין דיין פעלד? פֿון װאַנען האָט עס געמאַכט?
/13:28 האָט ער צו זײ געזאָגט: אַ פֿײַנט האָט דאָס געטאָן. האָבן די קנעכט צו אים געזאָגט:
ווילסטו אז מיר גייען און זיי זאמלען?
/13:29 האָט ער געזאָגט: נײן; טאָמער ווען איר זאַמלט אַרויף די אַגרעסן, איר אויך וואָרצל אויס די
מיט זיי ווייץ.
/13:30 זאָלן בײדע װאַקסן צוזאַמען ביזן שניט, און אין דער צײַט פֿון שניט איך
װעט זאָגן צו די שניטערן: זאָלט אײַך צונױפֿזאַמלען ערשט דאָס אַרײַן, און אײַנבינדן
זיי אין פּעקל זיי צו פאַרברענען: אָבער קלייַבן די ווייץ אין מיין שפּייַכלער.
/13:31 אַן אַנדער משל האָט ער צו זײ געגעבן, אַזױ צו זאָגן: דאָס מלוכה פֿון הימל איז
װי אַ קערבל זענעפט, װאָס אַ מענטש האָט גענומען, און האָט געזײט אין זײַן
פעלד:
/13:32 װאָס איז טאַקע דער קלענסטער פֿון אַלע זאָמען;
גרעסטן צווישן קרייַטעכץ, און ווערט אַ בוים, אַזוי אַז די פייגל פון דער הימל
קום און לאנגען אין אירע צווייגן.
/13:33 אַן אַנדער משל האָט ער צו זײ געזאָגט; די מלכות פון הימל איז ווי צו
חמץ, װאָס אַ פֿרױ האָט גענומען, און האָט באַהאַלטן אין דרײַ מאָס שפּײַז, ביז דער
גאנצ ע אי ז געװע ן פארזײצט .
/13:34 דאָס אַלץ האָט יאָשקע געזאָגט צו דעם פאלק אין משלים; און אָן
אַ משל האָט ער ניט צו זיי געזאָגט:
/13:35 כּדי עס זאָל מקוים װערן, װאָס איז גערעדט געװאָרן דורך דעם נבֿיא, אַזױ צו זאָגן: איך
וועט עפֿענען מיין מויל אין משלים; איך וועל ארויסזאגן דאס וואס מען האט געהיט
סוד פון דער יסוד פון דער וועלט.
/13:36 און יאָשקע האָט אַװעקגעשיקט דעם המון, און איז אַרײַן אין הױז;
תלמידים זענען געקומען צו אים, אַזוי צו זאָגן: דערציילט אונדז די משל פון דעם
טרויער פון פעלד.
/13:37 האָט ער געענטפֿערט, און צו זײ געזאָגט: דער, װאָס זױט דעם גוטן זאָמען, איז דער זון
פון מענטש;
/13:38 דאָס פֿעלד איז די װעלט; די גוטע זאָמען זענען די קינדער פון די מלכות;
אָבער דאָס זאַמד זײַנען די קינדער פֿון דעם שלעכטן;
/13:39 דער פֿײַנט װאָס האָט זײ פֿאַרזײט, איז דער שטן; דער שניט איז דער סוף פון די
וועלט; און די שניטער זענען די מלאכים.
/13:40 אַזױ װי אַזױ װערט אײַנגעזאַמלט דאָס שװער און פֿאַרברענט אין פֿײַער; אזוי וועט עס זיין
זייט אין דעם סוף פון דער וועלט.
/13:41 דער מענטשנקינד װעט שיקן זײַנע מלאכים, און זײ װעלן זיך אײַנזאַמלען פֿון
זיין מלכות אַלע טינגז, און די וואָס טאָן זינד;
/13:42 און מע זאָל זײ אַרײַנװאַרפֿן אין אַ פֿײַער אױװן;
קריצן פון ציין.
/13:43 און די צדיקים װעלן שײַנען װי די זון אין זײער מלוכה
פאטער. ווער האט אויערן צו הערן, זאל הערן.
/13:44 װידער איז דאָס מלוכה פֿון הימל װי אַן אוצר פֿאַרבאָרגן אין אַ פֿעלד; די
וואָס ווען אַ מענטש האָט געפֿונען, ער באַהאַלטן, און פֿון דער פרייד גייט און
פֿאַרקױפֿט אַלצדינג װאָס ער האָט, און קױפֿט דאָס פֿעלד.
/13:45 װידער איז דאָס מלוכה פֿון הימל װי אַ סוחר, װאָס זוכט גוטס.
פערל:
/13:46 װעמען, װען ער האָט געפֿונען אײן פּערל פֿון אַ גרױסער פּרייַז, איז געגאַנגען און דאָס אַלץ פֿאַרקױפֿט
ער האט געהאט, און האט עס געקויפט.
/13:47 װידער איז דאָס מלוכה פֿון הימל װי אַ נעץ װאָס איז אַרײַנגעװאָרפֿן אין דער
ים, און אלנגעזאמלט פון אַלע מינים:
/13:48 און אַז עס איז געװען פֿול, האָבן זײ געצויגן צום ברעג, און האָבן זיך אַװעקגעזעצט און אײַנגעזאַמלט
די גוטע אין כּלים, אָבער וואַרפן אַוועק די שלעכטע.
/13:49 אַזױ װעט זײַן בײַם עק פֿון דער װעלט: די מלאכים װעלן אַרױסגײן, און
שיידן די רשעים פון צווישן די צדיק,
/13:50 און מע זאָל זײ אַרײַנװאַרפֿן אין פֿײַער אױװן; עס װעט זײַן אַ געװײן און
קריצן פון ציין.
13:51 יאָשקע האט געזאגט צו זיי, האָט איר פארשטאנען אַלע די זאכן? זיי זאגן
צו אים: יאָ, האר.
/13:52 האָט ער צו זײ געזאָגט: דערפֿאַר יעטװעדער שרײַבער װאָס װערט געלערנט
די מלכות פון הימל איז ווי אַ מענטש וואָס איז אַ הויזגעזינד, וואָס
ברענגט ארויס פון זיין אוצר נייע און אלט.
/13:53 און עס איז געװען, אַז יאָשקע האָט געענדיקט די דאָזיקע משלים, האָט ער
אוועקגעגאנגען פון דארטן.
/13:54 און אַז ער איז געקומען אין זײַן לאַנד, האָט ער זײ געלערנט אין זײערע
שול, אַזוי אַז זיי זענען געווען דערשטוינט, און געזאגט, פֿון וואַנען
דעם מענטש די חכמה, און די גוואַלדיק מעשים?
/13:55 איז דאָס ניט דער זון פֿון דעם סטאָלער? הייסט ניט זיין מוטער מרים? און זיין
ברידער, יעקב, און יוסע, און שמעון, און יהודה?
/13:56 און זײַנע שוועסטער, זײַנען זיי ניט אַלע מיט אונדז? פֿון וואַנען האָט דער דאָזיקער מאַן אַלץ
די זאכן?
/13:57 און זײ האָבן זיך באַלײדיקט אין אים. אבער יאָשקע האט געזאגט צו זיי, אַ נביא איז
ניט אָן כּבֿוד, סײַדן אין זײַן לאַנד, און אין זײַן אייגענעם הויז.
/13:58 און ער האָט דאָרטן ניט געטאָן פֿיל שטאַרקע מעשׂים פֿון װעגן זײער אומגלויבן.
