דניאל
/4:1 דער מלך נבוכדנצר, צו אַלע פֿעלקער, פֿעלקער און שפּראַכן, דאָס
וואוינען אין דער גאנצער ערד; געמערט זאָל זיין שלום צו איר.
/4:2 איך האָב געמײנט פֿאַר גוט צו טאָן די צײכנס און װוּנדער װאָס דער הויך גאָט האָט
געשריגן צו מיר.
/4:3 װי גרױס זײַנען זײַנע צײכנס! און װי שטאַרק זײַנען זײַנע װוּנדער! זיין מלכות איז
אַן אײביקע מלוכה, און זײַן ממשלה איז פֿון דָור ביז
דור.
/4:4 איך, נבוכדנצר, בין געװען רוען אין מײַן הױז, און געבליט אין מײַן
פּאַלאַץ:
/4:5 איך האָב געזען אַ חלום װאָס האָט מיך דערשראָקן, און די מחשבות אױף מײַן בעט און אױף דעם
זעונגען פֿון מײַן קאָפּ האָבן מיך דערשראָקן.
/4:6 דרום האָב איך געמאַכט אַ באַפֿױלן צו ברענגען פֿריִער אַלע חכמים פֿון בבֿל
מיר, כּדי זיי זאָלן מיר וויסן דעם פּיתרון פֿון דעם חלום.
/4:7 און עס זײַנען געקומען אַרײַן די מכשפים, די אַסטראָלאָגן, די כַּשׂדים, און די
זאגאר :און איך האב דערצײלט פאר זײ דעם חלום; אבער זיי האבן נישט געמאכט
האָט מיר געוואוסט דעם פּיתרון דערפון.
/4:8 אָבער צום לעצטן איז דניאל געקומען פֿאַר מיר, װאָס זײַן נאָמען איז געװען בלטשאצאַר.
לויט דעם נאָמען פון מיין גאָט, און אין וועמען איז דער גייסט פון דעם הייליק
געטער: און פאר אים האָב איך דערצײלט דעם חלום, אַזױ צו זאָגן:
/4:9 בלטשאצאַר, האַר פֿון די כּשפים, װאָרום איך װײס אַז דער גײַסט
פון די הייליקע געטער איז אין דיר, און קיין סוד איז דיך ניט צרות, זאָג מיר דעם
זעונגען פֿון מײַן חלום װאָס איך האָב געזען, און זײַן פּיתרון.
/4:10 אַזױ זײַנען געװען די זעונגען פֿון מײַן קאָפּ אין מײַן בעט; איך האב געזען, און אט א בוים
אין מיטן דער ערד, און איר הײך איז געװען גרױס.
/4:11 דער בוים איז געװאַקסן און איז שטאַרק געװאָרן, און זײַן הײך האָט זיך דערגרייכט
הימל, און זיין ראיה ביזן עק פון דער גאנצער ערד.
/4:12 אירע בלעטער זײַנען געװען שײנע, און אירע פֿרוכט פֿיל, און אין אים געװען
פֿלײש פֿאַר אַלע: די בהמות פֿון פֿעלד האָבן געהאַט אַ שאָטן אונטער אים, און די פֿױגלען
פֿון הימל איז געזעסן אין אירע צײַכן, און אַלע לײַבער איז געפֿיטערט געװאָרן פֿון אים.
/4:13 איך האָב געזען אין די זעונגען פֿון מײַן קאָפּ אױף מײַן בעט, ערשט אַ װאַכער און
אַ הייליקער האָט אַראָפּגענידערט פֿון הימל;
/4:14 האָט ער געשריען מיט אַ קול, און האָט אַזױ געזאָגט: האַק אַראָפּ דעם בױם, און פֿאַרשניט זײַן זײַן
צױגן, שאָקלט פֿון זײַנע בלעטער, און צעשפּרײט זײַנע פֿרוכט, זאָלן די בהמות
גײט אַװעק פֿון אונטער אים, און די פֿױגלען פֿון זײַנע צװײגן.
/4:15 אָבער לאָז איבער דעם שטאָמפּ פֿון זײַנע װאָרצלען אין דער ערד, מיט אַ בונד
פון אייַזן און קופּער, אין די צאַרט גראָז פון דעם פעלד; אוּן זָאל זִיךְ נָאס זַיין
מיט דעם טױ פֿון הימל, און זײַן חלק זאָל זײַן מיט די בהמות אין דער ערד
גראז פון דער ערד:
/4:16 זאָל זײַן האַרץ פֿאַרענדערט װערן פֿון דעם מענטשןס, און אַ בהמהס האַרץ זאָל געגעבן װערן
צו אים; און זיבן מאָל זאָלן אַריבערגײן איבער אים.
/4:17 די דאָזיקע זאַך איז לויט דעם באַפֿעל פֿון די וואַכטער, און די פֿאָדערונג פֿון דעם װאָרט
פון די הייליקע: צו די כוונה אַז די לעבעדיקע זאלן וויסן אַז די מערסט
הויך הערשט אין די מלכות פון מענטשן, און גיט עס צו וועמען ער וויל,
אוּן הָאט אוֹיף אִים גִיזָאגְט דֶער בֶּערְגֶע פוּן דֶעם מֶענְשְׁן.
/4:18 דעם חלום האָב איך דער מלך נבוכדנצר געזען. אַצונד דו, בעלטשאצאַר,
דערצײלט דעם פּיתרון דערפֿון, װײַל אַלע מײַנע חכמים
די מלוכה קען מיר ניט באַקענען דעם פּיתרון, אָבער דו
קונסט קענען; װאָרום דער גײַסט פֿון די הײליקע געטער איז אין דיר.
/4:19 און דניאל, װאָס זײַן נאָמען איז געװען בֶּלטשַאצַר, האָט זיך געחידושט אײן שעה, און האָט זיך געחידושט
זיינע מחשבות האבן אים דערשראקן. האָט דער מלך געזאָגט, און האָט געזאָגט: בלטשַאצַר, לאָז!
ניט דער חלום, און דער פּיתרון דערפון, ציטערט דיך. בלטשאזאר
האָט געענטפערט און געזאָגט: מײַן האַר, דער חלום זאָל זײַן פֿאַר די װאָס האָבן דיך פֿײַנט, און די
פּיתרון דערפֿון צו דײַנע פֿײַנט.
/4:20 דער בױם װאָס דו האָסט געזען, װאָס איז געװאַקסן און שטאַרק געװען, װאָס זײַן הײך
דערגרייכט ביזן הימל, און זיין ראיה צו דער גאנצער ערד;
/4:21 זײערע בלעטער זײַנען געװען שײנע, און אירע פֿרוכט פֿיל, און אין אים איז געװען פֿלײש
פֿאַר אַלע; אונטער וואָס די חיות פון דעם פעלד האָבן געוואוינט, און אויף וועמענס
צווייגן די פויגל פון די הימל האט זייער וווינאָרט:
/4:22 דו, מלך, ביסט געװאַקסן און שטאַרק געװאָרן, פֿון װעגן דײַן גרױסקײט.
איז אויסגעוואַקסן, און דערגרייכט ביזן הימל, און דיין הערשאפט ביזן סוף פון דעם
ערד.
/4:23 און דער מלך האָט געזען אַ װאַכער און אַ הײליקער נידערן פֿון
הימל, און געזאגט, האַק אַראָפּ דעם בוים, און צעשטערן עס; נאָך לאָזן די
שטעמפּל פון זייַן וואָרצל אין דער ערד, אַפֿילו מיט אַ באַנד פון אייַזן און
קופּער, אין די צאַרט גראָז פון דעם פעלד; אוּן זָאל זִיךְ נָאךְ מִיט דֶעם טַו
פֿון הימל, און זײַן חלק זאָל זײַן מיט די בהמות פֿון פֿעלד, ביז
זיבן מאל גייען איבער אים;
/4:24 דאָס איז דער פּיתרון, מלך, און דאָס איז דער באַפֿעל פֿון די מערסטע
הויך, וואָס איז געקומען אויף מיין האר דער מלך:
/4:25 אַז זײ װעלן דיך פֿאַרטריבן פֿון מענטשן, און דײַן װױנונג זאָל זײַן בײַם
בהמות פֿון פֿעלד, און זײ װעלן דיך מאַכן עסן גראָז װי רינדער, און
מיט טױ פֿון הימל װעלן זײ דיך נאַסן, און זיבן מאָל װעלן דורכגיין
איבער דיר, ביז דו װעסט װיסן, אז דער אייבערשטער הערשט אין דעם מלכות פון
מענטשן, און גיט עס צו וועמען ער וויל.
/4:26 און זײ האָבן באַפֿױלן צו לאָזן דעם שטראָם פֿון די װאָרצלען; דיין
די מלוכה וועט דיר זיכער זיין, נאכדעם וואס דו וועסט דאס וויסן
די הימלען הערשן.
/4:27 דרום זאָל מײַן עצה זײַן באַ דיר, מלך, און אָפּרײַסן.
דייַנע זינד דורך גערעכטיקייט, און דיין זינד דורך געבן רחמנות צו די
אָרעם; אויב עס קען זיין אַ פאַרלענגערונג פון דיין רויק.
/4:28 דאָס אַלץ איז געקומען אױף דעם מלך נבוכדנצר.
/4:29 צום סוף פֿון צוועלף חדשים איז ער געגאַנגען אין דעם פּאַלאַץ פֿון דעם מלוכה
בבל.
/4:30 האָט דער מלך געזאָגט, און האָט געזאָגט: איז דאָס ניט דאָס גרױסע בבל, װאָס איך האָב געבױט
פֿאַר דעם הויז פון די מלכות דורך די מאַכט פון מיין מאַכט, און פֿאַר די
כּבֿוד פֿון מײַן מאַדזשעסטי?
/4:31 װען דאָס װאָרט איז געװען אין דעם מלכס מױל, איז געפֿאַלן אַ קָול פֿון הימל;
אַזוי צו זאָגן: מלך נבוכדנצר, צו דיר איז גערעדט געוואָרן; די מלכות איז
אוועקגעגאנגען פון דיר.
/4:32 און זײ װעלן דיך פֿאַרטריבן פֿון די מענטשן, און דײַן װױנונג װעט זײַן מיט די
חיה פֿון פֿעלד: זײ װעלן דיך מאַכן עסן גראָז װי רינדער, און
זיבן מאָל זאָלן דורכגיין איבער דיר, ביז דו וועסט וויסן אַז דער אייבערשטער
הערשט אין דעם מלכות פון מענטשן, און גיט עס צו וועמען ער וויל.
/4:33 אין דער זעלביקער שעה איז דערפֿילט געװאָרן די זאַך אױף נבוכדנצר, און ער איז געװען
פֿאַרטריבן פֿון מענטשן, און האָט געגעסן גראָז ווי רינדער, און זיין גוף איז געווען נאַס מיט
דער טױ פֿון הימל, ביז זײַנע האָר זײַנען געװאַקסן געװאָרן װי די פֿעדערן פֿון אָדלער, און
זײנ ע נעגל , װ י פײגעלע ס קעלע .
/4:34 און צום סוף פֿון די טעג האָב איך נבוכדנצר אױפֿגעהױבן מײַנע אױגן צו
הימל , און מיין פארשטאנד האט זיך אומגעקערט צו מיר , און איך האב געבענטשט דאס מערסטע
הויך, און איך געלויבט און מכבד דעם וואָס לעבט אויף אייביק, וועמענס
מַלְכוּת איז אַן אייביג שליטה, און זיין מלכות איז פון דור
צו דור:
/4:35 און אַלע באַװױנער פֿון דער ערד װערן גערעכנט פֿאַר גאָרנישט, און ער
טוט לױט זײַן װילן אין דעם חיל פֿון הימל און צװישן די
באוווינער פון דער ערד, און קיינער קען נישט האַלטן זיין האַנט, אָדער זאָגן צו אים:
וואָס טוט איר?
/4:36 אין דער צײַט האָט זיך מײַן פֿאַרשטאַנד אומגעקערט צו מיר; און פאר מיין כבוד
מלכות, מיין כּבֿוד און ליכטיקקייט האָט זיך אומגעקערט צו מיר; און מיינע ראטגעבער
און מײַנע האַרן האָבן מיך געזוכט; און איך בין געווען פעסט אין מיין מלכות, און
מע האָט צוגעלייגט צו מיר אַ גרויסער מלכות.
/4:37 און איך, נבוכדנצר, לויב און גרױבט און מכבד דעם מלך פֿון הימל, אַלע
וועמענס מעשים זענען אמת, און זיינע וועגן משפט: און די וואָס גיין אין
שטאלץ איז ער ביכולת צו פארנידערן.
