2 מכבים
/12:1 אַז די דאָזיקע בונדן זײַנען געשלאָסן געװאָרן, איז ליסיאַש געגאַנגען צום מלך, און די ייִדן
זײנע ן געװע ן װעג ן זײע ר האנדלונג .
/12:2 אָבער פֿון די גענעראלן פֿון עטלעכע ערטער, טימאטעאוס, און אַפּאָללאָניוס דער
דער זון פֿון גענעוס, אויך היראָנימוס, און דעמאָפון, און אַחוץ זיי ניקאַנאָר
דער גאווערנאר פון קיפראס, וואלט זיי נישט געלאזט זיין שטיל און וואוינען אין
שלום.
/12:3 אױך די מענער פֿון יוֹפּה האָבן געטאָן אַזאַ רשעים: זײ האָבן מתפּלל געװען די ייִדן.
וואס זענען געוואוינט צווישן זיי צו גיין מיט זייערע ווייבער און קינדער אין די שיפלן
וואָס זיי האָבן צוגעגרייט, ווי זיי וואָלטן זיי ניט שאַטן.
/12:4 װאָס האָט אים אָנגענומען אַזױ װי דער געזעלשאַפֿט פֿון דער שטאָט
ווילן צו לעבן אין שלום, און סאַספּעקטיד גאָרנישט: אָבער ווען זיי זענען געווען
אַרױסגעגאַנגען אין טיפֿן, האָבן זײ דערטרונקען ניט ווייניקער װי צװײ הונדערט פֿון זײ.
/12:5 װי יהודה האָט געהערט פֿון דער דאָזיקער אכזריות װאָס איז געטאָן געװאָרן מיט זײַנע פֿעלקער, האָט ער באַפֿױלן
די וואָס זענען געווען מיט אים צו מאַכן זיי גרייט.
/12:6 און ער האָט גערופֿן צו גאָט דעם צדיקן ריכטער, און ער איז געקומען קעגן יענע
רוצחים פון זיינע ברידער, און פארברענט דעם האַווען ביי נאַכט, און שטעלן די
שיפֿלעך האָבן געפֿײַערט, און די װאָס זײַנען אַהין אַנטלאָפֿן, האָט ער דערהרגעט.
/12:7 און אַז די שטאָט איז פֿאַרשלאָסן געװאָרן, איז ער געגאַנגען צוריק, אַזױ װי ער װאָלט זיך אומגעקערט
כּדי אויסצווואָרצלען אַלע פֿון דער שטאָט יפו.
/12:8 אָבער װי ער האָט געהערט, אַז די ימניטן האָבן געטראַכט אַזױ צו טאָן
צו די אידן וואָס האָבן געוואוינט צווישן זיי,
/12:9 און ער איז געקומען אױף די יָמנים, אױך בײַ נאַכט, און האָט אַ פֿײַער געטאָן אױף דעם האַווען און אַ פֿײַער
די ים, און דאָס ליכט פֿון פֿײַער האָט מען געזען אין ירושלים צוויי
הונדערט און פערציק פערלאָנגס אַוועק.
/12:10 און אַז זײ זײַנען אַװעק פֿון דאָרטן נײַן פֿעלקער אױף זײער װעג
צו טימאטעאוס, ניט ווייניקער ווי פינף טויזנט מענטשן צו פֿיס און פינף
הונדערט רײַטער פֿון די אַראַבישע האָבן זיך געשטעלט אױף אים.
/12:11 און עס איז געװען זײער אַ שװערער מלחמה; אָבער יהודה\'ס זייט דורך דער הילף פון
גאָט האָט באַקומען דעם נצחון; אַזוי אַז די נאָומאַדעס פון אַראַביאַ, זייַענדיק באַקומען,
האָט געבעטן יהודה פֿאַר שלום, צוגעזאגט צו געבן אים פיך, און צו
פאַרגעניגן אים אַנדערש.
/12:12 דענצמאָל האָט יהודה געמײנט, אַז זײ װעלן זײַן נוטלעכן אין אַ סך
דאס, האט זיי געגעבן שלום: דערויף האבן זיי געשאקלט די הענט, און אזוי האבן זיי
אװעק צו זײערע געצעלטן.
/12:13 ער איז אױך געגאַנגען מאַכן אַ בריק צו אַ שטאַרקער שטאָט װאָס איז געװען
פענסט אַרום מיט ווענט, און ינכאַבאַטאַד דורך מענטשן פון דייווערס לענדער;
און דער נאָמען דערפֿון איז געװען כּספיס.
/12:14 אָבער די װאָס אין איר האָבן זיך אַזױ פֿאַרטרויען אין דער שטאַרקײט פֿון די מױערן
אוּן הָאבִּין זֵיי זִיךְ גֶעלְט גֶעוֶוען צוּם אוֹיף
די װאָס זײַנען געװען מיט יהוּדה, האָבן געשלאָגן און געשלאָגן, און אַזױ געזאָגט
װערטער , װ י ם׳אי ז ניש ט געװע ן צו זאגן .
/12:15 דרום האָט יהודה מיט זײַן געסט, גערופֿן דעם גרױסן האַר פֿון דעם
וועלט, וואָס אָן ראַמס אָדער מאָטאָרס פון מלחמה האט אַראָפּוואַרפן יריחו אין די
צייט פון יהושע, האט אַ צאָרנדיק אַטאַקע קעגן די ווענט,
/12:16 און ער האָט גענומען די שטאָט לויט דעם װילן פֿון גאָט, און האָט געמאַכט אומגעריכטע שחיטה;
אַזוי אַז אַ אָזערע צוויי פערלאָנגס ברייט נעבן שכייניש צו אים, זייַענדיק
אָנגעפילט פול, איז געזען פליסנדיק מיט בלוט.
/12:17 און זײ זײַנען אַװעקגעגאַנגען פֿון דאָרטן זיבן הונדערט און פֿופֿציק פֿעלקער, און
געקומען קײן כראקא צו די ײדן װאָס װערן גערופֿן טוביעני.
/12:18 אָבער טימאטעאוס, זײ האָבן אים ניט געפֿונען אין די ערטער, װאָרום פֿאַר אים
האָט ער עפּעס געשיקט, איז ער אַװעקגעגאַנגען פֿון דאָרטן, און האָט איבערגעלאָזט אַ זײער
שטאַרק גאַריסאַן אין אַ זיכער האַלטן.
/12:19 אָבער דאָסיתיוס און סאָסיפּאַטער, װאָס זײַנען געװען פֿון די פֿירשטן פֿון מקבֿים, זײַנען געגאַנגען
אַרויס, און דערהרגעט די וואָס טימאטעאוס האָט איבערגעלאָזט אין דער פעסטונג, העכער צען
טויזנט מענטשן.
/12:20 און דער מכּבֿה האָט אײַנגעשלאָסן זײַן מחנה מיט מחנות, און האָט זײ אַװעקגעשטעלט איבער די מחנות, און
געגאנגען קעגן טימאטעאוס, וואס האט געהאט איבער אים הונדערט און צוואַנציק טויזנט
פוסגייער, און צוויי טויזנט און פינף הונדערט רייטער.
/12:21 און טימאטעאוס האָט געװוּסט װעגן יהודהס קומען, און ער האָט געשיקט די װײַבער און
קינדער און די אנדערע באַגאַזש צו אַ פעסטונג גערופן קאַרניאָן: פֿאַר די
די שטאָט איז געווען שווער צו באַליידיקן, און ומרויק צו קומען צו, ווייַל פון די
ענגשאפט פון אלע ערטער.
/12:22 און אַז זײַן ערשטע מחנה יהודה איז געקומען אין דערזען, זײַנען די פֿײַנט געשלאָגן געװאָרן
מיט מורא און שרעק דורך די אנטפלעקונג פון אים וואס זעט אַלע זאכן,
אנטלאפן אמאין , אײנע ר לויפ ט אי ן דע ם װעג , א צװײטע ר אזו י אזו י אזו י זײ
זענען אָפט שאַטן פון זייער אייגן מענטשן, און ווונדאַד מיט די פונקטן פון זייער
אײגענע שװערדן.
/12:23 אױך יהודה איז געװען זײער גרױס אין זײ נאָכיאָגן, הרגענען די רשָעים
נעבעכדיקע , פו ן װעלכ ע ע ר הא ט דערשאס ן ארו ם דרײסיק ט טויזנטע ר מאן .
/12:24 און טימאטעאוס אַלײן איז געפֿאַלן אין די הענט פֿון דאָסיתיוס און
סאָסיפּאַטער, וועמען ער האָט געבעטן מיט פיל קראַפט צו לאָזן אים גיין מיט זיין לעבן,
װײַל ער האָט געהאַט אַ סך פֿון די עלטערן פֿון די ייִדן, און די ברידער פֿון עטלעכע פֿון
זיי, וואָס, אויב זיי טייטן אים, זאָל ניט זיין געקוקט.
/12:25 און ער האָט זײ פֿאַרזיכערט מיט פֿיל װערטער, אַז ער װעט זײ אומקערן
אָן שאַטן, לויט די העסקעם, זיי לאָזן אים גיין פֿאַר די שפּאָרן
פֿון זײערע ברידער.
/12:26 און דער מכבי איז אַרױסגעגאַנגען קײן קאַרניאָן, און צום היכל פֿון עטרגאַטיס.
און ער האָט דאָרטן געטײט פֿינף און צװאַנציק טױזנט נפשות.
/12:27 און נאָכדעם װי ער האָט אַנטלױפֿן און זײ פֿאַרטיליקט, האָט יהודה אַװעקגענומען דעם
מחנה צו עֶפרוֹן, אַ שטאַרקע שטאָט, אין וועלכער ליסיאַס איז געזעסן, און אַ גרויסער
אַ סך פֿעלקער, און די שטאַרקע יונגעלייט האָבן געהיט די מויערן,
אוּן הָאט זֵיי גִיוֶוען גִיוָוארְן: וָואס אִיז גִיוֶוען אֵיין גְרוֹיס מַחְשִׁיבִין
און וואַרפשפּיזל.
/12:28 אָבער װי יהודה און זײַן געזעלשאַפֿט האָט גערופֿן צו גאָט אַלמעכטיקער, װאָס מיט
זיין מאַכט צעברעכן די שטאַרקייט פון זיינע פיינט, זיי געווינען די שטאָט, און
הרגענען פינף און צוואנציק טויזנט פון די וואָס זענען געווען אינעווייניק,
/12:29 פֿון דאָרטן זײַנען זײ אַװעקגעגאַנגען קײן סקיטאָפּאָליס װאָס ליגט זעקס הונדערט
פארט פון ירושלים,
/12:30 אָבער אַז די ייִדן װאָס האָבן דאָרטן געזעסן, האָבן עדות געזאָגט, אַז די סקיטהאָפּאָליטאַן
האָט ליב געהאַט מיט זיי, און האָט זיי ליב געטאָן אין זייער צייט
ומגליק;
/12:31 און זײ האָבן זײ געדאַנקט, און געװאָלט, אַז זײ זאָלן נאָך זײַן פֿרײַנדשאַפֿט צו זײ;
און זײ זײַנען געקומען קײן ירושלים, דער יָום-טובֿ פֿון די װאָך.
/12:32 און נאָך דעם יָום-טובֿ, גערופֿן שבועות, זײַנען זײ אַרױסגעגאַנגען אַקעגן גאָרגיאַס
דער גענעראל פון אידום,
/12:33 װאָס איז אַרױסגעגאַנגען מיט דרײַ טױזנט פֿוספֿיס און פֿיר הונדערט רײַטער.
/12:34 און עס איז געװען, אַז אין זײער מלחמה צוזאַמען זײַנען געװען עטלעכע פֿון די ייִדן
דערהרגעט.
/12:35 אין יענער צײַט, דאָסיטהעוס, אײנער פֿון באַסענאָרס קאָמפּאַניע, װאָס איז געװען אױפֿן פֿערד,
און אַ שטאַרקער מאַן איז נאָך געװען אױף גאָרגיאַס, און האָט אָנגעכאַפּט זײַן מאַנטל
האָט אים געצויגן מיט גוואַלד; או ן װע ן ע ר װאל ט גענומע ן דע ם פארשאלטע ן לעבעדיג , א
דער רייטער פון תראקיה, וואָס איז אויף אים געקומען, האָט געשלאָגן פון זיין אַקסל, אַזוי אַז
גאָרגיאַס איז אנטלאפן צו מאַריסאַ.
/12:36 און אַז די װאָס מיט גאָרגיאַס האָבן לאַנג געקעמפֿט, און זײַנען געװען מיד,
יהודה האָט גערופֿן צו גאָט, ער זאָל זיך באַווייזן צו זיין זיי
העלפער און פירער פון דער שלאַכט.
/12:37 און ער האָט דערמיט אָנגעהױבן אין זײַן לשון, און האָט געזונגען תהלים מיט אַ הױך
אַ קול, און ראַשינג אַנאַוואַרס אויף Gorgias \'מענטשן, ער שטעלן זיי צו אַנטלויפן.
/12:38 און יהודה האָט אײַנגעזאַמלט זײַן מחנה, און ער איז געקומען אין שטאָט אָדולם, און װען
און דער זיבעטער טאָג איז געקומען, און זײ האָבן זיך רײניקט, אַזױ װי דער מנהג, און
געהיטן שבת אויפן זעלבן ארט.
/12:39 און אױפֿן טאָג נאָכדעם, װי עס איז געװען, יהודה און זײַן געזעלשאַפֿט
געקומען צו נעמען די קערפער פֿון די דערשלאָגענע, און זײ באַגראָבן
מיט זײערע קרובים אין זײערע עלטערן קברים.
/12:40 און אונטער די מאַנטלען פֿון איטלעכן דערשלאָגענעם האָבן זײ געפֿונען
געהייליקט צו די אפגעטער פון די יאמניטן, וואס איז פארבאטן די אידן דורך
די געזעץ. דעמאל ט הא ט יעדע ר מענט ש געזע ן א ז דא ס אי ז דא ס דא ך פארװאם
דערהרגעט.
/12:41 דעריבער, אַלע לױבן גאָט, דעם צדיקן ריכטער, װאָס האָט געעפֿנט.
די זאכן וואָס זענען געווען באַהאַלטן,
/12:42 האָבן זיך געהאַלטן אין תּפֿילה, און האָבן אים געבעטן, אַז די זינד האָט געטאָן.
זאל אינגאנצן ארויסגעשטעלט ווערן פון דערמאָנונג. חוץ דעם, דער איידעלער יהודה
האָט געמאַכט דאָס פֿאָלק, זיי זאָלן זיך היטן פֿון זינד, אַזוי ווי זיי האָבן געזען
פֿאַר זײערע אױגן דאָס װאָס איז געשען פֿאַר די זינד פֿון יענע
וואָס זענען דערהרגעט געוואָרן.
/12:43 און ער האָט געמאַכט אַ אײַנזאַמלונג אין דער גאַנצער געזעלשאַפֿט
צװײ טױזנט דרכם זילבער, האט ער עס געשיקט קײן ירושלים צו ברענגען א זינד
מקריב, טאן דערין זייער גוט און ערלעך, אין אַז ער איז געווען מיינדאַד
פון תחיית המתים:
/12:44 װאָרום אויב ער האָט ניט געהאָפֿט, אַז די דערשלאָגענע זאָלן אױפֿשטײן
ווידער, עס איז געווען יבעריק און אַרויסגעוואָרפן צו דאַוונען פֿאַר די טויט.
/12:45 און אױך אין דעם װאָס ער האָט דערזען, אַז ס\'איז אױסגעלײגט פֿאַר אַ גרױסע חן
יענע וואס זענען געשטארבן פרום, עס איז געווען אַ הייליק און גוט געדאַנק. אויף וואָס ער
געמאַכט אַ ויסגלייַך פֿאַר די טויט, זיי זאלן זיין מציל געווען
זינד.
