1 שמואל
/17:1 און די פּלשתּים האָבן אײַנגעזאַמלט זײערע מחנות אין מלחמה, און זײ זײַנען געװען
האָבן זיך אײַנגעזאַמלט אין שוחח װאָס געהערט צו יהוּדה, און האָבן געהאַלטן
צװישן שוחח און צװישן עזכּה, אין אֶפֶסְדָם.
/17:2 און שָאול און די מענער פֿון ישׂראל האָבן זיך אײַנגעזאַמלט, און זײ האָבן געלײגט פֿאַרבײַ
דעם טאָל אֵלָה, און האָט געמאַכט אַ מלחמה קעגן די פּלשתּים.
/17:3 און די פּלשתּים זײַנען געשטאַנען אױפֿן באַרג פֿון דער זײַט, און ישׂראל
איז געשטאנען אויפן בארג פון דער אנדערער זייט, און עס איז געווען א טאל צווישן
זיי.
/17:4 און פֿון דעם לאַגער פֿון די פּלשתּים איז אַרױסגעגאַנגען אַ האַר, מיטן נאָמען
גָליָת פוּן גַת, וועמענס הויכקייט איז געווען זעקס אײלן און אַ שפּאַן.
/17:5 און ער האָט געהאַט אַ קופּערנע העלם אױפֿן קאָפּ, און ער איז געװען באַװאַפּנט מיט אַ
מאַנטל פון פּאָסט; און די וואָג פֿון דעם מאַנטל איז געװען פֿינף טױזנט שֶקל
מעש.
/17:6 און ער האָט געהאַט קופּערנע קרעבן אױף זײַנע פיס, און אַ קופּערצױגל צװישן זײ
זײַנע פּלייצעס.
/17:7 און דער שטעקן פֿון זײַן שפּיז איז געװען װי אַ װעבערבעל; און זײַן שפּיז
דער קאָפּ איז געװיגט זעקס הונדערט שקל אײַזן, און איינער מיט אַ שילד איז געגאַנגען
פאר אים.
/17:8 און ער איז געשטאַנען און האָט געשריען צו די חיל פֿון ישׂראל, און האָט צו זײ געזאָגט:
פֿאַר װאָס זײַט איר אַרױסגעגאַנגען צו מאַכן דײַן מלחמה? בין איך נישט קיין פלשתי,
און איר קנעכט צו שָאולן? קלײַבט דיר אויס אַ מאַן פֿאַר דיר, און זאָל אים אַראָפּנידערן
צו מיר.
/17:9 אױב ער איז ביכולת צו קעמפן מיט מיר, און מיך הרגענען, װעלן מיר זײַן דײַן
קנעכט: אָבער אויב איך וועל זיין שטאַרק קעגן אים, און טייטן אים, איר וועט זיין
אונדזערע קנעכט, און דינען אונדז.
/17:10 און דער פּלִשתּי האָט געזאָגט: איך שײַך הײַנט די מחנות פֿון ישׂראל; גיב מיר א
מענטש, אַז מיר זאלן קעמפן צוזאַמען.
/17:11 און שָאול און גאַנץ ישׂראל האָבן געהערט די דאָזיקע װערטער פֿון פּלִשתּי, אַזױ זײַנען זײ געװען
דערשראקן און שטארק מורא געהאט.
/17:12 און דוד איז געװען דער זון פֿון יענעם אפֿרת פֿון בית-לחם-יהודה, װאָס זײַן נאָמען איז געװען.
איז ישע; און ער האָט געהאַט אַכט זין, און דער מאַן איז געגאַנגען צװישן מענטשן פֿאַר אַן אַלטן
מענטש אין די טעג פון שאול.
/17:13 און די דרײַ עלטסטע זין פֿון יִשַין זײַנען געגאַנגען און זײַנען געגאַנגען נאָך שָאולן אין דער מלחמה.
און די נעמען פֿון זײַנע דרײַ זין װאָס זײַנען געגאַנגען אין דער מלחמה זײַנען געװען אליאב דער
בכָור, און לעבן אים אַבינָדָב, און דער דריטער שמָה.
/17:14 און דוד איז געװען דער ייִנגסטער, און די דרײַ עלטסטע זײַנען נאָכגעגאַנגען שָאולן.
/17:15 און דוד איז געגאַנגען און האָט זיך אומגעקערט פֿון שָאולן צו פֿיטערן זײַן פֿאָטערס שאָף
בית לחם.
/17:16 און דער פּלִשתּי האָט זיך דערנענטערט מאָרגן און אָװנט, און האָט זיך געשטעלט
פערציק טעג.
/17:17 און ישי האָט געזאָגט צו זײַן זון דָוִדן: נעם אַצונד פֿאַר דײַנע ברידער אַן אֵיפֿה פֿון
דאָס געפּרעגלטע פּאַפּשוי, און די דאָזיקע צען ברױט, און לױפֿט צום לאַגער צו דײַן
ברידער .
/17:18 און זאָלסט ברענגען די דאָזיקע צען טשיזיז צו דעם הױפּטמאַן פֿון זײער טױזנט, און זען
ווי עס גייט פאר דיינע ברידער, און זיי נעמען זייער משכון.
/17:19 און שָאול, און זײ, און אַלע מענער פֿון ישׂראל, זײַנען געװען אין טאָל
אלה, מלחמה מיט די פלשתים.
/17:20 און דוד איז אױפֿגעשטאַנען אין דער פֿרי, און האָט איבערגעלאָזט די שאָף מיט אַ
היטער, און האָט גענומען, און איז געגאַנגען, אַזוי ווי ישי האָט אים באַפֿוילן; און ער איז געקומען צו
די גרוב, ווי דער חיל איז אַרויסגעגאַנגען צום קאַמף, און האָט געשריגן
די שלאַכט.
/17:21 װאָרום ישׂראל און די פּלשתּים האָבן אױפֿגעשטעלט דעם שלאַכט, אַ חיל אַקעגן
אַרמיי.
/17:22 און דוד האָט איבערגעלאָזט זײַן װאָגן אין דער האַנט פֿון דעם װאָגן היטער;
און איז געלאָפן אין חיל, און איז געקומען און האָט באַגריסן זײַנע ברידער.
/17:23 און װי ער האָט גערעדט מיט זײ, ערשט איז אַרױפֿגעקומען דער האַר
פּלִשתּי פֿון גַת, גוֹליָת מיטן נאָמען, פֿון די חיל הים
פּלִשתּים, און האָבן גערעדט אַזױ װי די זעלבע װערטער, און דוד האָט געהערט
זיי.
/17:24 און אַלע מענער פֿון ישׂראל, װי זײ האָבן געזען דעם מאַן, זײַנען אַנטלאָפֿן פֿון אים, און זײ זײַנען אַנטלאָפֿן
האבן שטארק מורא.
/17:25 האָבן די מענער פֿון ישׂראל געזאָגט: האָט איר געזען דעם דאָזיקן מאַן װאָס איז אַרױפֿגעגאַנגען?
פֿאַר װאָר, ער איז אַרױפֿגעקומען צו פֿאַרניכטן ישׂראל, און עס װעט זײַן דער מענטש װאָס
הרגעט אים, וועט דער מלך אים באַרייַכערן מיט גרויס עשירות, און וועט געבן
אים זײַן טאָכטער, און מאַכן פֿרײַ זײַן פֿאָטערס הױז אין ישׂראל.
/17:26 און דוד האָט גערעדט צו די מענער װאָס זײַנען געשטאַנען בײַ אים, אַזױ צו זאָגן: װאָס זאָל געטאָן װערן?
צו דעם מאַן װאָס הרגעט דעם דאָזיקן פּלִשתּי, און נעמט אַװעק די חרפה
פֿון ישׂראל? װאָרום װער איז דער דאָזיקער אומבאַשניטן פּלִשתּי, אַז ער זאָל
פאַרטראָגן די אַרמיז פון דעם לעבעדיקן גאָט?
/17:27 און דאָס פֿאָלק האָט אים געענטפֿערט אַזױ װי אַזױ, אַזױ צו זאָגן: אַזױ װעט זײַן
געטאָן צו דעם מענטש וואָס הרגעט אים.
/17:28 און זײַן עלטסטער ברודער אליאב האָט געהערט װי ער האָט גערעדט צו די מענטשן; און
דער כּעס פֿון אליאב האָט זיך געגרימט אױף דָוִדן, און ער האָט געזאָגט: פֿאַר װאָס ביסטו געקומען?
אַראָפּ אַהער? און מיט וועמען האסטו איבערגעלאזט יענע ביסל שעפּס אין דער
מדבר? איך וויסן דיין שטאָלץ, און די שטיפעריש פון דיין האַרץ; פֿאַר
דו ביסט אַראָפּגענידערט, כּדי זאָלסט זען די מלחמה.
/17:29 האָט דוד געזאָגט: װאָס האָב איך אַצונד געטאָן? איז עס נישט אַ סיבה?
/17:30 און ער האָט זיך אומגעקערט פֿון אים צו דעם אַנדערן, און האָט גערעדט אַזױ װי אַזױ.
און דאָס פֿאָלק האָט אים װידער געענטפֿערט אַזױ װי אַמאָל.
/17:31 און אַז מען האָט געהערט די װערטער װאָס דוד האָט גערעדט, האָבן זײ זײ איבערגעחזרט
פֿאַר שָאולן, און ער האָט געשיקט נאָך אים.
/17:32 האָט דוד געזאָגט צו שָאולן: פֿון װעגן אים זאָל קײנערס האַרץ ניט פֿאַרלאָזן; דיין
דער קנעכט וועט גיין און קעמפן מיט דעם דאָזיקן פּלִשתּי.
/17:33 האָט שָאול געזאָגט צו דָוִדן: דו קענסט ניט גײן אַקעגן דעם דאָזיקן פּלִשתּי
צו קעמפן מיט אים, װאָרום דו ביסט נאָר אַ יונגערמאַן, און ער איז אַ מאַן פֿון מלחמה
זײ ן יוגנט .
/17:34 האָט דוד געזאָגט צו שָאולן: דײַן קנעכט האָט געהיט זײַן פֿאָטערס שאָף, און דאָרטן
געקומען אַ לײב און אַ בער, און האָט אַרױסגענומען אַ לאַם פֿון די שאָף.
/17:35 און איך בין אַרױסגעגאַנגען נאָך אים, און איך האָב אים געשלאָגן, און מציל געװען פֿון זײַנעם
מױל: און אַז ער איז אױפֿגעשטאַנען אױף מיר, האָב איך אים געכאַפּט בײַ זײַן באָרד, און
האָט אים געשלאָגן און אים דערהרגעט.
/17:36 דײַן קנעכט האָט געטײט אי דעם לײב און אי דעם בער, און דער דאָזיקער אומבאַשניט.
דער פּלִשתּי װעט זײַן װי אײנער פֿון זײ, װאָרום ער האָט געשלאָגן די חיל
דער לעבעדיקער גאָט.
/17:37 האָט דוד אױך געזאָגט: גאָט װאָס האָט מיך מציל געװען פֿון דער לאַפּע פֿון דעם
לײב, און פֿון דער לאַפּע פֿון בער, ער װעט מיך מציל זײַן פֿון דער האַנט
פֿון דעם דאָזיקן פּלִשתּי. האָט שָאול געזאָגט צו דָוִדן: גײ, און גאָט זאָל זײַן מיט
דיר.
/17:38 און שָאול האָט באַװאַנדלט דָוִדן מיט זײַן װאַפּ, און ער האָט אַרױפֿגעטאָן אַ קופּערנעם העלם.
זײַן קאָפּ; אוי ך הא ט ע ר אי ם באװאפנט .
/17:39 און דוד האָט אָנגעגורט זײַן שװערד אױף זײַן װאַנצן, און ער האָט געפּרוּװט צו גײן; פאר אים
האט עס נישט באוויזן. האָט דוד געזאָגט צו שָאולן: איך קען ניט גײן מיט די דאָזיקע; פֿאַר
איך האב זיי נישט באוויזן. און דוד האָט זײ פֿון אים אָפּגעטאָן.
/17:40 און ער האָט גענומען זײַן שטעקן אין זײַן האַנט, און האָט אים אױסדערװײלט פֿינף גלאַטע שטײנער
פון טײַך, און אַרײַנגעטאָן אין אַ פּאַסטעך, װאָס ער האָט געהאַט, אַפֿילו אין אַ
סקריפּ; און זײַן שלאַנג איז געװען אין זײַן האַנט, און ער האָט זיך דערנענטערט צו דער
פּלשתּים.
/17:41 און דער פּלִשתּי איז געקומען און האָט גענענט צו דָוִדן; און דער מענטש אַז
נאקעט איז דער שילד געגאנגען פאר אים.
/17:42 און װי דער פּלִשתּי האָט זיך אַרומגעקוקט, און האָט געזען דודן, האָט ער אים פֿאַראַכט;
װאָרום ער איז געװען נאָר אַ ייִנגער, און אַ רויטער און אַ שײן פּנים.
/17:43 און דער פּלִשתּי האָט געזאָגט צו דָוִדן: בין איך אַ הונט, װאָס דו קומסט צו מיר.
מיט שטעקנס? און דער פּלִשתּי האָט געשאָלטן דָוִדן דורך זײַנע געטער.
/17:44 האָט דער פּלִשתּי געזאָגט צו דָוִדן: קום צו מיר, און איך װעל געבן דײַן פֿלײש.
צו די פֿױגלען פֿון הימל, און צו די בהמות פֿון פֿעלד.
/17:45 האָט דוד געזאָגט צו דעם פּלִשתּי: דו קומסט צו מיר מיט אַ שװערד, און
מיט אַ שפּיז, און מיט אַ שילד, אָבער איך קום צו דיר אין דעם נאָמען פון דעם
יהוה פון צבָאוֹת, דער גאָט פון די צבאות פון ישראל, וועמען דו האָסט געשלאָגן.
/17:46 הײַנטיקן טאָג װעט גאָט דיך געבן אין מײַן האַנט; און איך װעל שלאָגן
דיך, און נעם דיין קאָפּ פון דיר; און איך וועל געבן די פגרים פון די
מחנה פֿון די פּלשתּים הײַנט צו די פֿױגלען פֿון הימל, און צו די
ווילדע חיות פון דער ערד; כּדי די גאַנצע ערד זאָל וויסן אַז עס איז אַ
גאָט אין ישׂראל.
/17:47 און די דאָזיקע גאַנצע עדה װעט װיסן אַז גאָט היט ניט מיט שװערד און מיט שװערד
שפּיז, װאָרום די מלחמה איז פֿון גאָט, און ער װעט אײַך געבן אין אונדזערע
הענט.
/17:48 און עס איז געװען, װי דער פּלִשתּי איז אױפֿגעשטאַנען, און איז געקומען, און האָט זיך דערנענטערט.
צו אַנטקעגן דָוִדן, האָט דוד זיך געאײַלט, און איז געלאָפן צום חיל אַנטקעגן דעם
פּלשתּים.
/17:49 און דוד האָט אַרײַנגעטאָן זײַן האַנט אין זײַן טאַש, און האָט פֿון דאָרטן גענומען אַ שטײן און אַ שלאַנג
עס, און האָט געשלאָגן דעם פּלִשתּי אין זײַן שטערן, װאָס דער שטײן האָט זיך אײַנגעזונקען
זײַן שטערן; און ער איז געפֿאַלן אױף זײַן פּנים צו דער ערד.
/17:50 און דוד האָט געטראָגן דעם פּלִשתּי מיט אַ שלאַנג און מיט אַ שטײן;
און האָט געשלאָגן דעם פּלִשתּי, און אים געטײט; אָבער קײן שװערד איז ניט געװען אין דער
האַנט פון דוד.
/17:51 און דוד איז געלאָפֿן, און האָט זיך געשטעלט אױפֿן פּלִשתּי, און האָט גענומען זײַן שװערד.
און ער האָט עס אַרױסגעצױגן פֿון איר שײד, און אים דערהרגעט, און זײַן אָפּגעשניטן
קאָפּ דערמיט. און אַז די פּלשתּים האָבן געזען אַז זײער האַר איז געשטאָרבן,
זיי זענען אנטלאפן.
/17:52 און די מענער פֿון ישׂראל און פֿון יהודה זײַנען אױפֿגעשטאַנען, און האָבן געשריגן, און האָבן נאָכגעיאָגט דעם
פּלשתּים, ביז דו קומסט צום טאָל, און צו די טױערן פֿון עקרון.
און די פֿאַרװוּנדעטע פֿון די פּלשתּים זײַנען אַראָפּגעפֿאַלן אױפֿן װעג קײן שַעֲרָיִם.
ביז גת, און ביז עקרון.
/17:53 און די קינדער פֿון ישׂראל האָבן זיך אומגעקערט פֿון נאָכיאָגן די פּלשתּים.
און זײ האָבן אױסגערױבט זײערע געצעלטן.
/17:54 און דוד האָט גענומען דעם קאָפּ פֿון דעם פּלִשתּי, און האָט עס געבראַכט קײן ירושלים;
אָבער ער האָט אַרײַנגעזעצט זײַן װאַפּ אין זײַן געצעלט.
/17:55 און שָאול האָט געזען דָוִדן אַרױסגײן אַקעגן דעם פּלִשתּי, אַזױ האָט ער געזאָגט
אַבֿנר, דער האַר פֿון חיל, אַבֿנר, וועמענס זון איז דער דאָזיקער יוגנט? און
האָט אַבֿנר געזאָגט: אַזױ װי דײַן זעל לעבט, מלך, איך קען ניט זאָגן.
/17:56 און דער מלך האָט געזאָגט: פֿרעג דו װעמענס זון איז דער קינד.
/17:57 און װי דוד האָט זיך אומגעקערט פֿון דער שחיטה פֿון דעם פּלִשתּי, האָט אַבֿנר גענומען
און ער האָט אים געבראַכט פֿאַר שָאולן מיט דעם קאָפּ פֿון דעם פּלִשתּי אין זײַן האַנט
האַנט.
/17:58 האָט שָאול צו אים געזאָגט: װעמעס זון ביסטו, דו יונגערמאַן? און דוד
האָט געענטפֿערט: איך בין דער זון פֿון דײַן קנעכט יִשַי דעם בית-לחם.
