1 Makabe
10: 1 Mu mwaka w'ijana na mirongo itandatu Alegizandere, mwene Antiyokusi
yitwaga Epifani, arazamuka afata Ptolémée, kuko abantu bari bafite
yamwakiriye, akoresheje ingoma ye,
2 Umwami Demetiriyo abyumvise, akoranyiriza hamwe birenze urugero
ingabo zikomeye, zirasohoka zimurwanya.
10: 3 Byongeye kandi, Demetiriyo yoherereje Yonatani amabaruwa n'amagambo y'urukundo, bityo
aramukuza.
10: 4 Kuberako yavuze ati: "Reka tubanze tugirane amahoro, mbere yuko yifatanya na we."
Alegizandere aturwanya:
10: 5 Ubundi azibuka ibibi byose twamugiriye, kandi
kurwanya abavandimwe be n'ubwoko bwe.
10: 6 Ni cyo cyatumye amuha uburenganzira bwo guteranya ingabo, no
tanga intwaro, kugira ngo amufashe ku rugamba: yategetse kandi ko
ingwate zari mu munara zigomba kumushyikiriza.
10: 7 Hanyuma Yonatani agera i Yeruzalemu, asoma amabaruwa abari bateraniye aho
abantu bose, ndetse n'abari mu munara:
8: 8 Bari bafite ubwoba bwinshi, bumvise ko umwami yamuhaye
ubutware bwo guteranya abashyitsi.
10: 9 Aho ni bo bo mu munara bashyikirije Yonatani ingwate, kandi
yabashyikirije ababyeyi babo.
10:10 Ibyo birangiye, Yonatani atura i Yeruzalemu, atangira kubaka kandi
gusana umujyi.
10:11 Ategeka abakozi kubaka inkuta n'umusozi wa Siyoni na
hafi n'amabuye ya kare yo gukomera; barabikora.
10:12 Hanyuma abanyamahanga, bari mu gihome Bakidide yari afite
yubatswe, arahunga;
10:13 Umuntu wese ava mu mwanya we, akajya mu gihugu cye.
10:14 Gusa i Betsura bamwe mubari baretse amategeko na Uwiteka
Amategeko yagumye aho, kuko ari ho bahungiye.
10:15 Umwami Alegizandere amaze kumva amasezerano Demetiriyo yoherereje
Yonatani: mugihe nanone bamubwiye intambara nibikorwa byiza aribyo
we na barumuna be bari barakoze, n'ububabare barihanganiye,
10:16 Ati: "Tuzabona undi muntu nkuyu?" ubu rero tuzamugira
inshuti yacu hamwe ninshuti zacu.
10:17 Aca yandika ibaruwa, amwoherereza nk'uko biri
amagambo, kuvuga,
10:18 Umwami Alegizandere murumuna we Yonatani yohereza indamutso:
10:19 Twumvise ibyawe, ko uri umuntu ufite imbaraga nyinshi, kandi duhura
ube inshuti yacu.
10:20 Noneho rero, uyu munsi turagutegetse kuba umutambyi mukuru wawe
ishyanga, no kwitwa inshuti y'umwami; (ni bwo yamutumyeho
ikanzu y'umuhengeri n'ikamba rya zahabu :) kandi bigusaba kugira uruhare,
kandi ukomeze ubucuti natwe.
10:21 Mu kwezi kwa karindwi k'umwaka ijana na mirongo itandatu, ku munsi mukuru
y'ihema, Yonatani yambara ikanzu yera, akoranyiriza hamwe
imbaraga, kandi zitanga ibirwanisho byinshi.
10:22 Demetiriyo amaze kubyumva, arababara cyane, ati:
10:23 Twakoze iki, ko Alegizandere yatubujije kugirana ubucuti?
abayahudi kugirango bakomeze?
10:24 Nzabandikira kandi amagambo yo kubatera inkunga, kandi mbasezeranye
icyubahiro n'impano, kugirango mbone ubufasha bwabo.
10:25 Yabatumyeho rero, Umwami Demetiriyo kuri Uwiteka
ubwoko bw'Abayahudi bohereza indamutso:
10:26 Mugihe mwakomeje kugirana natwe amasezerano, mugakomeza mubucuti bwacu,
Ntabwo twifatanije n'abanzi bacu, twumvise hano, kandi turi
ndishimye.
10:27 Noneho rero, komeza ukomeze kutubera indahemuka, natwe tuzagenda neza
azaguhemba kubintu udukorera,
10:28 Kandi izaguha ubudahangarwa bwinshi, kandi iguhe ibihembo.
10:29 Noneho ndakubatuye, kandi kubwawe ndabohora Abayahudi bose, kuva
imisoro, no mumigenzo yumunyu, no mumisoro yikamba,
10:30 Kandi mubyerekeranye no kwakira igice cya gatatu
cyangwa imbuto, na kimwe cya kabiri cyimbuto zibiti, ndabirekuye
uyu munsi, kugira ngo batazavanwa mu gihugu cya Yudaya,
nta na guverinoma eshatu ziyongereyeho muri
igihugu cya Samariya na Galilaya, guhera uyu munsi ubuziraherezo.
10:31 Yerusalemu nayo ibe iyera kandi yisanzure, imbibi zayo, zombi
icya cumi n'amakoro.
10:32 Naho umunara uri i Yerusalemu, ntanze ubutware
kandi, uhe umutambyi mukuru, kugira ngo abishyiremo abantu uko ashaka
hitamo kubikomeza.
10:33 Byongeye kandi, narekuye umudendezo buri wese mu Bayahudi, bari
bajyana imbohe mu gihugu cya Yudaya mu bice byose by'ubwami bwanjye,
kandi nzashaka ko abayobozi bange bose bohereza imisoro n'inka zabo.
10:34 Byongeye kandi, nzashaka ko iminsi mikuru yose, amasabato, ukwezi gushya, kandi
iminsi mikuru, n'iminsi itatu mbere y'ibirori, n'iminsi itatu
nyuma yumunsi mukuru uzaba ubudahangarwa nubwisanzure kubayahudi bose barimo
ubwami bwanjye.
10:35 Kandi ntamuntu numwe ufite uburenganzira bwo kwivanga cyangwa gusambanya umwe muribo
Icyo ari cyo cyose.
10:36 Nzakomeza, kugira ngo ingabo z'umwami zandikwe
abantu ibihumbi mirongo itatu b'Abayahudi, bazahabwa umushahara, nk
ni iy'ingabo zose z'umwami.
10:37 Kandi muri bo bamwe bazashyirwa mu birindiro by'umwami, muri bo
kandi bamwe bazashyirwa mubikorwa byubwami, burimo
kwizera: kandi nzashaka ko abagenzuzi babo na ba guverineri babo ubwabo,
kandi ko babaho bakurikiza amategeko yabo, nk'uko umwami yabitegetse
mu gihugu cya Yudaya.
10:38 Naho ibyerekeye leta eshatu zongerewe muri Yudaya kuva kuri
gihugu cya Samariya, nibifatanije na Yudaya, kugirango babe
bibarwa kuba munsi yimwe, cyangwa ntagomba kubahiriza ubundi butegetsi butari Uwiteka
umutambyi mukuru.
10:39 Naho Ptolémée, n'ubutaka bujyanye nabyo, ndabitanze ku buntu
impano ahera i Yerusalemu kubintu bikenewe bya
ahera.
10:40 Byongeye kandi, buri mwaka ntanga shekeli ibihumbi cumi na bitanu by'ifeza
inkuru z'umwami uhereye ahantu hagaragara.
10:41 Ibisagutse byose, abo bapolisi batishyuye bitari nko mu bihe byashize,
guhera ubu bazahabwa imirimo y'urusengero.
10:42 Hejuru y'ibyo, shekeli ibihumbi bitanu by'ifeza, batwara
uhereye ku mikoreshereze y'urusengero hanze ya konti uko umwaka utashye, ndetse n'izo
ibintu bizarekurwa, kuko bireba abapadiri ko
minisitiri.
10:43 Umuntu wese uzahungira mu rusengero i Yerusalemu, cyangwa
mu bwisanzure bwavuzwe haruguru, umwenda umwami, cyangwa uwariwe wese
ikindi kibazo, nibarekure, kandi ibyo bafite byose muri njye
ubwami.
10:44 Kubwinyubako no gusana imirimo yubuturo bwera
amafaranga azakoreshwa mu nkuru z'umwami.
10:45 Yego, no kubaka inkuta za Yeruzalemu, no gukomera
Hafi yacyo, amafaranga azakurwa mu nkuru z'umwami,
kimwe no kubaka inkuta muri Yudaya.
10:46 Yonatani n'abantu bumvise ayo magambo, ntibabashimira
kuri bo, cyangwa kubakira, kuko bibutse ikibi gikomeye
ko yakoreye muri Isiraheli; kuko yari yarabababaje cyane.
10:47 Ariko Alegizandere barishimye cyane, kuko ari we wambere
yinginze amahoro nyayo nabo, kandi bari bafitanye ubumwe na we
burigihe.
10:48 Hanyuma akoranya umwami Alexandre ingabo nyinshi, bakambika aho
Demetiriyo.
10:49 Abami bombi bamaze kujya ku rugamba, ingabo za Demetiri zirahunga, ariko
Alegizandere aramukurikira, arabatsinda.
10:50 Akomeza urugamba cyane kugeza izuba rirenze: kandi
umunsi Demetiriyo yiciwe.
10:51 Nyuma Alegizandere yohereza intumwa kwa Putolemeyi umwami wa Egiputa a
ubutumwa kuri iyi ngaruka:
10:52 Kubera ko nongeye kugaruka mu bwami bwanjye, nkicara ku ntebe yanjye
urubyaro, kandi babonye ubutware, bahirika Demetiriyo, na
yagaruye igihugu cyacu;
10:53 Kuko ninjiye mu ntambara na we, we n'umutware we bari
bidahwitse natwe, kugirango twicare ku ntebe y'ubwami bwe:
10:54 Noneho reka dushyire hamwe ubumwe, kandi umpe nonaha
Umukobwa wawe ku mugore: nanjye nzakubera umukwe, kandi nzabaha bombi
wowe na we nkukurikije icyubahiro cyawe.
10:55 Umwami Ptolémée asubiza, ati: "Umunsi mwiza."
wasubiye mu gihugu cya ba sogokuruza, wicara ku ntebe y'ubwami
y'ubwami bwabo.
10:56 Noneho nzagukorera nk'uko wanditse: duhure rero
Ptolémais, kugirango tubonane; kuko nzarongora umukobwa wanjye
wowe ukurikije icyifuzo cyawe.
10:57 Putolemeya asohoka mu Misiri ari kumwe n'umukobwa we Cleopatra, baraza
kuri Ptolémée mu myaka mirongo itatu n'itandatu n'umwaka wa kabiri:
10:58 Umwami Alegizandere amusanganira, amuha umukobwa we
Cleopatra, kandi yizihije ubukwe bwe i Ptolémée n'icyubahiro gikomeye, nk
inzira y'abami ni.
10:59 Umwami Alegizandere yandikiye Yonatani, ngo aze kandi
kumusanganira.
10:60 Ni nde rero yagiye i Ptolémée mu cyubahiro, ahahurira n'abami bombi,
abaha n'inshuti zabo ifeza na zahabu, n'impano nyinshi, kandi
babonye ubutoni imbere yabo.
10:61 Muri icyo gihe, abantu bamwe na bamwe b'ibyorezo bya Isiraheli, abantu b'ubuzima bubi,
bateranira hamwe kugira ngo bamushinje, ariko umwami ntiyabyanga
ubumve.
10:62 Yego birenze ibyo, umwami yategetse kumwambura imyenda, kandi
umwambare ibara ry'umuyugubwe: barabikora.
10:63 Atuma yicara wenyine, abwira abatware be ati: "Genda."
rwagati mu mujyi, kandi utangaze, ko nta muntu witotomba
kumurwanya ku kibazo icyo ari cyo cyose, kandi ko nta muntu wamuhangayikishije uburyo ubwo aribwo bwose
impamvu.
10:64 Abamushinja babonye ko yubashywe nk'uko Uwiteka abibona
gutangaza, bambaye imyenda y'umuhengeri, bahunga bose.
10:65 Umwami aramwubaha, amwandikira mu nshuti ze zikomeye, kandi
yamugize umutware, kandi asangira ubutware bwe.
10:66 Nyuma Yonatani asubira i Yerusalemu afite amahoro n'ibyishimo.
10:67 Byongeye kandi muri; ijana na mirongo itandatu n'umwaka wa gatanu haza Demetiriyo umuhungu
wa Demetiriyo avuye i Kirete yinjira mu gihugu cya ba sekuruza:
10:68 Umwami Alegizandere yumvise ibyo avuga, arababarira, aragaruka
muri Antiyokiya.
10:69 Demetiriyo agira Apolloniyo guverineri wa Celosiriya, aba jenerali,
bakoranya ingabo nyinshi, bakambika i Jamnia, bohereza
Yonatani umutambyi mukuru, agira ati:
10:70 Wowe wenyine uduhagurukira kuturwanya, nanjye ndasetsa
Kubwawe, no gutukwa: kandi ni iki gituma udutera imbaraga?
ku misozi?
10:71 Noneho rero, niba wizeye imbaraga zawe, manuka iwacu
mu murima usanzwe, kandi ngaho reka tugerageze ikibazo hamwe: kuko hamwe
Nanjye imbaraga z'imijyi.
10:72 Baza wige uwo ndiwe, abasigaye babigizemo uruhare, bazabikora
nkubwire ko ikirenge cyawe kidashobora kuguruka mugihugu cyabo.
10:73 Kubwibyo rero, ntushobora kuguma ku mafarashi kandi akomeye
imbaraga mu kibaya, ahatari ibuye cyangwa amabuye, cyangwa ahantu
Hunga.
10:74 Yonatani yumvise ayo magambo ya Apolloniyo, ahinda umushyitsi
bwenge, ahitamo abantu ibihumbi icumi asohoka i Yerusalemu, aho
Simoni murumuna we yamusanze kugirango amufashe.
Yashinze amahema ye Yopa, ariko; bo muri Yopa baramufunga
y'umujyi, kubera ko Apolloniyo yari afite ibirindiro.
10:76 Yonatani aragota, aho bo mu mujyi baramwemerera
kubera ubwoba: nuko Yonatani atsinda Yopa.
10:77 Amaze kumva Apolloniyo, afata abanyamafarasi ibihumbi bitatu, a
ingabo nyinshi zamaguru, akajya muri Azotus nkurugendo, kandi
ni bwo yamukururiye mu kibaya. kuko yari afite umubare munini
y'abanyamafarasi, uwo yiringiye.
10:78 Yonatani aramukurikira yerekeza muri Azoti, ingabo zishyira hamwe
intambara.
10:79 Apolloniyo yari yasize abanyamafarasi igihumbi mu gico.
10:80 Yonatani amenya ko inyuma ye hari igico; kuko bari bafite
azengurutse ingabo ziwe, atera abantu imyambi, kuva mu gitondo kugeza mu gitondo
nimugoroba.
10:81 Ariko abantu bahagarara nk'uko Yonatani yari yabitegetse, nuko Uhoraho
amafarasi y'abanzi yari ananiwe.
10:82 Hanyuma asohora Simoni ingabo, abashyira ku maguru,
(kuko abagendera ku mafarashi barangije) batamwitayeho, barahunga.
10:83 Abagendera ku mafarashi na bo, banyanyagiye mu gasozi, bahungira muri Azoti, na
yagiye i Bethdagon, urusengero rwabo, kugira ngo abone umutekano.
Yonatani atwika Azoti, imigi ikikikije, arafata
iminyago yabo; n'urusengero rwa Dagon, hamwe n'abari bahungiyeyo,
yatwitse umuriro.
10:85 Gutyo, haratwikwa baricwa inkota hafi ibihumbi umunani
abagabo.
Yonatani ava aho, akambika ingabo za Asikaloni,
aho abantu bo mu mujyi basohotse, bamusanganira bafite ubwoba bwinshi.
10:87 Nyuma y'ibyo Yonatani n'ingabo ze basubira i Yeruzalemu, bafite
iminyago.
10:88 Umwami ALexander yumvise ibyo, yubashye Yonatani
byinshi.
10:89 Amwoherereza agapira ka zahabu, nkuko gukoreshwa kubari
y'amaraso y'umwami: amuha na Accaron n'imbibi zayo
mu kubitunga.