1 Bamakabe
11:1 Mpe mokonzi ya Ezipito ayanganisaki limpinga monene, lokola zelo oyo
elali na libongo ya mbu, mpe bamasuwa mingi, mpe etambolaki na bokosi
mpo na kozwa bokonzi ya Alesandala, mpe kosangisa yango na oyo ya ye.
11:2 Na nsima, abandaki mobembo na ye na Espagne na kimya, ndenge bango
ya bingumba efungwamaki mpo na ye, mpe ekutanaki na ye, mpo mokonzi Alesandala azalaki na yango
atindaki bango básala bongo, mpamba te azalaki bokilo na ye.
11:3 Nzokande ntango Ptolemee akɔtaki na bingumba, atyaki mokomoko na yango a
garnison ya ba soldats mpo na kobatela yango.
11:4 Ntango akómaki pene na Azote, balakisaki ye tempelo ya Dagone
oyo ezikisamaki, mpe Azotus mpe matiti na yango oyo ebebisamaki, .
mpe bibembe biye bibwakamaki libanda mpe biye atumbaki o
bitumba; mpo basalaki bitunga na bango o nzela wapi asengelaki koleka.
11:5 Lisusu, bayebisaki mokonzi makambo nyonso oyo Yonatane asalaki, mpo ye
akoki kopesa ye foti: kasi mokonzi akangaki kimia.
11:6 Bongo Yonatane akutanaki na mokonzi na lolendo mingi na Yope, epai bapesaki mbote
moko na mosusu, mpe bafandaki.
11:7 Na nsima, Yonatane, ntango akendaki elongo na mokonzi na ebale, abengaki
Eleutherus, azongaki lisusu na Yelusaleme.
11:8 Bongo Mokonzi Ptolemee, azwaki bokonzi ya bingumba na nzela ya...
mbu kino na Seleusia likolo ya libongo ya mbu, makanisi mabe toli contre
Alesandala.
11:9 Na yango, atindaki bantoma epai ya mokonzi Demetrio, mpo na koloba ete: “Bóya, tókende.”
sala ligue kati na biso, mpe nakopesa yo mwana na ngai ya mwasi oyo
Alesandala azali na yango, mpe okoyangela na bokonzi ya tata na yo.
11:10 Mpo nabongoli motema ete napesaki mwana na ngai ya mwasi, mpo alukaki koboma ngai.
11:11 Na ndenge wana, apamelaki ye, mpo azalaki na mposa ya bokonzi na ye.
11:12 Yango wana azwaki mwana na ye ya mwasi epai na ye, mpe apesaki ye na Demetrio, mpe
atikaki Alesandala, na boye ete koyina na bango eyebanaki polele.
11:13 Bongo Ptolemee akɔtaki na Antiokia, epai atyaki mitole mibale likoló na oyo ya ye
motó, motole ya Azia mpe ya Ezipito.
11:14 Na eleko wana, mokonzi Alesandala azalaki na Cilicia, mpamba te ba
bafandaki na bisika wana batomboki epai na ye.
11:15 Kasi ntango Alesandala ayokaki likambo yango, ayaki kobunda na ye
mokonzi Ptolemee abimisaki mampinga na ye, mpe akutanaki na ye na nguya moko ya nguya.
mpe atyaki ye na kokima.
11:16 Bongo Alesandala akimaki na Arabie kuna mpo na kobatelama; kasi mokonzi Ptolemee
atombolamaki:
11:17 Mpo Zabdiele Moarabe alongolaki motó ya Alesandala mpe atindaki yango epai ya
Ptolemee, oyo azali.
11:18 Mokonzi Ptolemee mpe akufaki na mokolo ya misato na nsima, mpe bato oyo bazalaki na kati ya...
bisika ya makasi ebomamaki moko na mosusu.
11:19 Na nzela yango, Demetrio ayangelaki na nkama na ntuku nsambo na nsambo
mbula.
11:20 Na ntango wana Yonatane ayanganisaki bato oyo bazalaki na Yudea mpo na...
bókamata ndako molai oyo ezalaki na Yelusaleme: mpe asalaki mituka mingi ya etumba
contre yango.
11:21 Bongo bato ya kobanga Nzambe bayaki, oyo bayinaki bato na bango moko, bakendaki epai ya...
mokonzi, mpe ayebisaki ye ete Yonatana azingaki ndako molai, .
11:22 Tango ayokaki yango, asilikaki, mpe alongolaki mbala moko, ayaki
na Ptolémée, mpe akomelaki Yonatane, ete azinga ye te
linɔ́ngi, kasi yaká kosolola na ye na Ptolémée na lombangu mpenza.
11:23 Nzokande Yonatane ayokaki yango, apesaki mitindo ete bázinga yango
naino: mpe aponaki mikóló mosusu ya Yisraele mpe banganga-nzambe, mpe
amikɔtisaki na likama;
11:24 Mpe azwaki palata mpe wolo, mpe bilamba, mpe makabo ndenge na ndenge longola yango, mpe
akendaki na Ptolémée epai ya mokonzi, epai azwaki ngɔlu na miso na ye.
11:25 Mpe atako bato mosusu ya kobanga Nzambe na kati ya bato bazalaki komilelalela
ye,
11:26 Nzokande mokonzi abondelaki ye lokola bato oyo bazalaki liboso na ye basalaki liboso, mpe
atombolaki ye na miso ya baninga na ye nyonso, .
11:27 Mpe atikaki ye na bonganga-nzambe monene mpe na lokumu nyonso oyo ye
azalaki na yango liboso, mpe apesaki ye esika ya liboso na kati ya baninga na ye ya minene.
11:28 Bongo Yonatane abondelaki mokonzi ete alongola Yudea
mpako, lokola mpe baguvɛrnema misato, elongo na mboka ya Samalia; mpe
alakaki ye talanta nkama misato.
11:29 Bongo mokonzi andimaki, mpe akomelaki Yonatane mikanda na ntina na makambo nyonso wana
makambo nsima ya lolenge oyo:
11:30 Mokonzi Demetrio apesaki ndeko na ye Yonatane, mpe na ekolo ya...
Bayuda, atindi mbote:
11:31 Totindi bino awa kopi ya mokanda oyo tokomeli ndeko na biso
Lasthenes mpo na bino, mpo ete bomona yango.
11:32 Mokonzi Demetrio atindeli tata na ye Lastenese mbote.
11:33 Tozali na ekateli ya kosala malamu epai ya bato ya Bayuda, oyo bazali biso
baninga, mpe babatela mayokani elongo na biso, na ntina ya bolingi malamu na bango epai ya
biso.
11:34 Yango wana tondimi bango ndelo ya Yudea, elongo na...
baguvɛrnema misato ya Apherema mpe Lydda mpe Ramateme, oyo ebakisami
na Yudea uta na mboka ya Samaria, mpe makambo manso matali
bango, mpo na baoyo nyonso bazali kopesa mbeka na Yelusaleme, na esika ya kofuta
oyo mokonzi azalaki kozwa epai na bango mbula na mbula liboso na mbuma ya
mabele mpe ya banzete.
11:35 Mpe mpo na makambo mosusu oyo ezali ya biso, ya zomi na moko mpe mimeseno
etali biso, lokola mpe mabulu ya mungwa, mpe mpako ya motole, oyo ezali
na ntina na biso, tolongoli bango na bango banso mpo ya bopemi bwa bango.
11:36 Mpe eloko moko te ya likambo oyo ekolongolama uta ntango oyo mpo na libela.
11:37 Na yango, talá ete osala kopi ya makambo oyo, mpe tiká yango ezala.”
apesaki Yonatane, mpe atɛlɛmaki likoló ya ngomba mosantu na esika oyo ezali komonana polele
esika.
11:38 Nsima na yango, ntango mokonzi Demetrio amonaki ete mokili ezali kimya liboso na ye.
mpe ete botelemeli moko te esalemaki na ye, atindaki ye nyonso
mampinga, moto na moto na esika na ye, longola se bituluku mosusu ya bapaya, .
oyo ayanganisaki na bisanga ya bapakano: yango wana bato nyonso
mampinga ya batata na ye bayinaki ye.
11:39 Lisusu ezalaki na Trifone moko, oyo azalaki na esika ya Alesandala liboso.
ye, amonaki ete basoda nyonso bamilelaki mpo na Demetrio, akendaki epai na ye
Simalcue Arabe oyo abokola Antiochus elenge mwana ya
Alesandala, 1999.
11:40 Mpe apesaki ye mpasi mpo na kobikisa ye elenge Antiochus oyo, mpo azala na makasi
mokonzi na esika ya tata na ye: bongo ayebisaki ye makambo nyonso oyo Demetrio
asalaki, mpe boniboni bato ba ye ba etumba bazalaki na bonguna na ye, mpe kuna ye
etikalaki eleko molai.
11:41 Na ntango wana, Yonatane atindaki bato epai ya mokonzi Demetrio, ete abwaka
baoyo bautaki na ndako molai oyo bautaki na Yerusaleme, mpe baoyo bazali na bandako makasi.
mpo babundaki na Yisalaele.
11:42 Bongo Demetrio atindaki bato epai ya Yonatane, alobi: "Nakosala boye kaka mpo na yango te."
yo mpe bato ba yo, kasi nakokumisa yo mpe ekolo na yo mingi, soko
libaku ya kosalela.
11:43 Sikoyo okosala malamu, soki otindi ngai bato mpo na kosunga ngai; mpo na
mampinga na ngai nyonso esili epai na ngai.
11:44 Na yango, Yonatane atindaki ye bato ya makasi nkóto misato na Antiokia
ntango bayaki epai ya mokonzi, mokonzi asepelaki mingi mpo na boyei na bango.
11:45 Nzokande bato ya engumba bayanganaki na kati ya...
na katikati ya engumba, na motángo ya mibali nkóto nkama moko na ntuku mibale (120 000), .
mpe alingaki koboma mokonzi.
11:46 Yango wana mokonzi akimaki na lopango, kasi bato ya engumba babatelaki...
ba passages ya ville, mpe babandaki kobunda.
11:47 Bongo mokonzi abengaki Bayuda mpo na lisalisi, oyo bayaki epai na ye na ngonga nyonso
mbala moko, mpe komipalangana na engumba babomaki mokolo wana na
engumba kino na motango ya nkóto nkama moko.
11:48 Lisusu bapelisaki moto na engumba, mpe bazwaki biloko mingi ya kopunza mokolo wana, mpe
abikisaki mokonzi.
11:49 Bongo ntango bato ya engumba bamonaki ete Bayuda bazwi engumba lokola bango
balingaki, mpiko na bango ekita: yango wana basalaki libondeli epai ya
mokonzi, mpe agangaki, alobaki ete:
11:50 Pesá biso kimya, mpe Bayuda batika kobundisa biso mpe engumba.
11:51 Na yango, babwakaki bibundeli na bango, mpe basalaki kimya; mpe Bayuda
bazalaki kokumisama na miso ya mokonzi, mpe na miso ya nyonso wana
bazalaki na bokonzi na ye; mpe bazongaki o Yelusaleme, na biloko binene.
11:52 Bongo mokonzi Demetrio afandaki na kiti ya bokonzi ya bokonzi na ye, mpe mokili ekómaki
kimia liboso na ye.
11:53 Nzokande, amimonisaki na makambo nyonso oyo azalaki koloba, mpe akabwanaki
ye moko uta na Yonatane, mpe apesaki ye mbano te engebene na matomba
oyo azwaki epai na ye, kasi etungisaki ye makasi mpenza.
11:54 Nsima na yango, Trifone azongaki, mpe elongo na ye mwana moke Antioke, oyo
ayangelaki, mpe alataki motole.
11:55 Bongo bato nyonso ya bitumba, oyo Demetrio atiaki, bayanganisaki epai na ye
mosika, mpe babundaki na Demetrio, oyo apesaki mokɔngɔ mpe akimaki.
11:56 Lisusu Trifone akangaki bangando, mpe alongaki Antiokia.
11:57 Na ntango wana elenge Antiochus akomelaki Yonatane mokanda ete: “Nazali kondimisa yo.”
o bonganganzambe monene, mpe tia yo mokonzi likolo lya minei
baguvɛrnema, mpe kozala moko ya baninga ya mokonzi.
11:58 Likolo na yango atindaki ye bambɛki ya wolo mpo na kosalela yango, mpe apesaki ye ndingisa
mpo na komɛla na wolo, mpe kolata bilamba ya motane-bulé, mpe kolata elamba ya wolo
boucle ya boucle.
11:59 Ndeko na ye Simona mpe akómisaki kapitɛni na esika oyo babengi Eskalye
ya Tilo tii na ndelo ya Ezipito.
11:60 Bongo Yonatane abimaki, mpe alekaki na bingumba oyo ezali na ngambo mosusu ya...
mai, mpe mampinga manso ma Siria masanganaki epai na ye mpo ya
bosunga ye: mpe ntango akómaki na Ascalone, bato ya engumba bakutanaki na ye
na lokumu nyonso.
11:61 Uta kuna akendaki na Gaza, kasi bato ya Gaza bakangaki ye libanda; yango wana ye
bazingaki yango, mpe batumbaki matiti na yango na mɔtɔ, mpe
ebebisaki bango.
11:62 Na nsima, ntango bato ya Gaza babondelaki Yonatane
kimia elongo na bango, mpe bakangaki bana babali ba bankumu ba bango lokola bokangami, mpe
atindaki bango o Yerusaleme, mpe bakatisaki mboka na Damasi.
11:63 Ntango Yonatane ayokaki ete bankumu ya Demetrio bakómi na Kade.
oyo ezali na Galilai, na nguya monene, na mokano ya kolongola ye
mboka, .
11:64 Akendaki kokutana na bango, mpe atikaki Simon ndeko na ye na mboka.
11:65 Bongo Simona atyaki kaa na Betesura mpe abundisaki yango ntango molai
eleko, mpe kanga yango monoko:
11:66 Kasi balingaki kozala na kimia elongo na ye, oyo ye apesaki bango, mpe na nsima
babimisaki bango longwa kuna, mpe bakangaki engumba, mpe batyaki basoda na kati na yango.
11:67 Mpo na Yonatana ná limpinga na ye, batɛlɛmisaki mai na mai ya Genesar.
uta wapi betimes na tongo ba gat bango na patatalu ya Nasor.
11:68 Mpe, tala, ebele ya bapaya ekutanaki na bango na patatalu, oyo, lokola
balali bato na esika ya kobombana mpo na ye na bangomba, bayaki bango moko
contre ye.
11:69 Bongo ntango baoyo balalaki na esika ya kobombana batɛlɛmaki na bisika na bango mpe basanganaki
etumba, baoyo nyonso bazalaki na ngámbo ya Yonatana bakimaki;
11:70 Bongo ata moko te kati na bango atikali, longola se Matatiasi mwana ya
Abisalome, mpe Yudasi mwana ya Kalafi, bakapiteni ya mampinga.
11:71 Bongo Yonatana apasolaki bilamba na ye, mpe abwakaki mabele na motó na ye, mpe
abondelaki.
11:72 Na sima abalukaki lisusu na etumba, akimi bango, mpe bongo bango
akimaki.
11:73 Nzokande, ntango bato na ye moko oyo bakimaki bamonaki yango, bazongaki epai ya
ye, mpe elongo na ye alandaki bango o Cades, kutu kino na bahema na bangomei, mpe
kuna batyaki kaa.
11:74 Bongo bato soko nkóto misato na bikólo babomamaki mokolo wana.
kasi Yonatane azongaki na Yelusaleme.