Daniel 4 Nabuchodonosor rex omnibus populis, gentibus, et linguis, inhabitare in universa terra; Pax vobis multiplicetur. 4:2 et probavi signa et prodigia ostendere, quae habet Deus excelsus erga me operatus est. 4:3 Quam magnificata sunt signa eius! et quam magnificata sunt mirabilia eius! eius regnum est regnum sempiternum, et potestas eius in generationem generatio. 4:4 Ego Nabuchodonosor quietus eram in domo mea et florens in domo mea; palatium; 4:5 somnium vidi quod perterruit me et cogitationes meae super stratum meum et Visio capitis mei conturbavit me. 4:6 Et edictum feci coram omnibus sapientibus Babylonis me ut solutionem somnii notam facerem. 4:7 Tunc ingressi sunt arioli et magi, Chaldaei et Chaldaei aruspicum autem narravi somnium. sed non faciunt notam mihi interpretationem eius. 4:8 Novissime autem Daniel ingressus est ante me, cui nomen Baltassar. secundum nomen dei mei et in quo est spiritus sanctus et ante illum narravi somnium. 4:9 Baltassar, magister magorum, quoniam cognovi spiritum sanctorum deorum in te sunt et non est qui conturbet te occulte dic mihi visiones somnii mei, quos vidi, et interpretationem eius. 4:10 Visio capitis mei in cubili meo; vidi, et ecce arbor in medio terræ, et altitudo ejus nimia. 4:11 Crescebat arbor et fortis erat et altitudo eius pervenit usque ad caelum et aspectum eius in fines universae terrae 4:12 folia eius pulchra et fructus eius multum et in ea cunctis animantibus, bestiæ agri umbram habebant sub ea, et volatilia Cæli habitavit in ramis ejus, et omnis caro refectus est ex eo. 4:13 Vidi in visione capitis mei super stratum meum, et ecce vigil et Sanctus de caelo descendit; 4:14 Exclamavit itaque ille: “ Excide arborem, et amputabis eum excutite frondes et discute fructus eius recede sub ea, et volucres de ramis eius; 4:15 Verumtamen in terra relinquatis truncum radicis, cum fasciculum deprimatis ferrum et aes in herbis agri; et infectum sit in rore celi et pars eius cum iumentis gramen terrae; 4:16 Cor eius ab humano commutetur, et cor ferae detur ei; et septem tempora mutentur super eum. 4:17 Haec est causa custodes et sententia sermonis de sanctis : ut sciant viventes quia sanctissimi sunt Excelsus regnat in regno hominum, et cui voluerit, dat illud; et erigit super eam pessimorum hominum. 4:18 Hoc somnium vidi ego Nabuchodonosor rex: Nunc tu, Baltassar, interpretationem eius enarrant omnes sapientes mei regnum non potes mihi solutionem indicare; es potens; Spiritus enim sanctorum est in te. 4:19 Daniel autem, cui nomen Baltassar erat, obstupuit una hora cogitationes ejus conturbabant eum. Et ait rex : Baltassar, dimitte non somnium vel interpretatio eius conturbent te. Baltassar respondit et dixit: domine mi, somnium his, qui te oderunt interpretatio eius hostibus tuis. 4:20 Arborem, quam vidisti sublimem atque robustam, pervenit ad caelum, et ad omnem terram aspectus eius; 4:21 cuius folia erant pulchra et fructus illius multum, et esca erat in eis omnibus; sub quo habitaverunt bestiae agri, et super quorum volatilia celi habitaverunt in ramis eius; 4:22 tu, rex, factus es et confortatus; crevit et pervenit usque ad caelum et imperium tuum est usque ad consummationem terra. 4:23 Et vidit rex speculatorem et sanctum descendentem caelum, et dicens, succide arborem, et destrue; sed relinquere truncus radicum ejus in terra , vel funiculo ferreo aes in herbis agri; et rore madeat caeli et pars eius cum iumentis agri usque ad Septies transiet per eum; 4:24 Haec est interpretatio , rex , et haec est sententia plurimorum Altissimum, quod venit dominus meus rex; 4:25 ut expellam te ab hominibus et habitaculum tuum tecum bestiis terræ, et facient te herbam sicut bovem, et come- derunt te madent te rore caeli, et septies transibunt tibi, donec scias quoniam dominatur Altissimus in regno Dei et dat cui uult. 4:26 Et cum exirent a trunco incipit; thy certum erit tibi regnum, cum scies illud coeli regnant. 4:27 Quam ob rem, rex, consilium meum placeat tibi et abrumpere peccata tua per justitiam, et iniquitates tuas ad misericordiam faciens pauperem; si tranquillitati tuae ignoscas. 4:28 Omnia haec venerunt super Nabuchodonosor regem. 4:29 Post finem mensium duodecim, in aula regni ambulavit Babylon. 4:30 Et ait rex, et ait : Nonne haec est Babylon magna, quam ego aedificavi pro domo regni, in potestate mea et propter te decus maiestatis meae? 4:31 dum fieret verbum in ore regis, facta est vox de caelo. dicens, o rex Nabuchodonosor, ad te dictum est; Regnum est recessit a te. 4:32 et eicient te ab hominibus et habitatio tua cum te bestias agri, fœnum ut boves, et come- te facient te septies transibunt te, donec scias quoniam Altissimus dominatur in regno hominum, et dat cui uult. 4:33 Eadem hora completa est super Nabuchodonosor expulsus ab hominibus et herbam faciens sicut boves manducavit et corpus eius infectum est rore celi, donec creverunt pili eius sicut pennae aquilarum ungues unguium avium. 4:34 Et in fine dierum levavi Nabuchodonosor oculos meos caelum et intellectus meus reuersus est ad me et ego benedicui altissimo excélsi et laudávi et honorávi eum, qui in scula sæculórum vivit potestas aeterna, et regnum eius a generatione ad generationem; 4:35 Et reputati sunt omnes inhabitantes terram; secundum voluntatem eius in exercitu caeli, et in medio vestrum; qui habitant terram, et nemo sustineat manum suam, nec dicat ei: Quid facis? 4:36 simul ad me reversa est ratio mea; et gloriam meam regnum, honor et splendor mihi; et consiliarii mei et domini mei quaesierunt me; et in regno meo constitutus sum, et addita est mihi egregia majestas. 4:37 Nunc autem ego Nabuchodonosor laudo et magnifico et glorifico regem caeli, omnes quorum opera veritas et iudicium viae eius et qui ambulant superbia potest humiliare.