1 Macabeo-kuéra
10:1 Áño cien 60-pe Alejandro, Antíoco ra'y
apellido Epifanes, ojupi ha ojagarra Tolomeo-pe, umi tavaygua oguerekógui
orresivi chupe, upéva rupive oisãmbyhy upépe,
10:2 Mburuvicha guasu Demetrio ohendúvo upéva, ombyaty hetaiterei mba'e
tuicha ehérsito, ha osẽ hendive oñorairõ hag̃ua.
10:3 Demetrio omondo kuatiañe'ẽ Jonatánpe mborayhúpe, upéicha
ha’e ombotuichave chupe.
10:4 Ha'e he'i: “Ñamoingoporã raẽ hendive, ha'e ojogueraha mboyve hendive”.
Alejandro ñande rehe:
10:5 Ha'e katu imandu'áta opa mba'e vai jajapova'ekuére hese, ha...
ijoyke’ykuéra ha itavayguakuéra rehe.
10:6 Upévare ome'ẽ chupe autorida ombyaty haguã peteĩ ehérsito ha to...
peme'ẽ arma, oipytyvõ haguã chupe ñorairõme, ha'e omanda avei upéva
umi rehen oîva'ekue torre-pe oñeme'êva'erã ichupe.
10:7 Upéi Jonatán og̃uahẽ Jerusalénpe, ha olee umi kuatiañeʼẽ umi héntepe
opavave tavaygua ha umi oĩva pe tórrepe.
10:8 Ha'e kuéra okyhyjeterei ohendúvo pe rréi ome'ẽha chupe
autoridad ombyaty haĝua peteĩ anfitrión.
10:9 Upémarõ umi tórrepegua ome'ẽ rehen Jonatánpe, ha...
haʼe omeʼẽ chupekuéra ituvakuérape.
10:10 Ojapóvo upéva, Jonatán opyta Jerusalénpe, ha oñepyrũ omopu'ã ha...
omyatyrõ pe táva.
10:11 Ha'e omanda umi omba'apóvape omopu'ã haguã umi muro ha yvyty Sión ha...
ijerére ita cuadrado reheve oñemombarete haguã; ha ojapo hikuái upéicha.
10:12 Upéi umi extranhéro oĩva umi fortaleza orekóvape Baquides
omopu’ã, okañy mombyry;
10:13 Opavave oheja henda ha oho hetãme.
10:14 Betsura-pe añoite oĩ umi ohejava'ekue pe léi ha pe
tembiapoukapykuéra opyta kirirĩháme: ha’égui hikuái refugio.
10:15 Mburuvicha Alejandro ohendúvo mba'e promesa omondova'ekue Demetrio
Jonatán: oñemombe'u jave avei chupe umi ñorairõ ha mba'e porã ojejapóva
haʼe ha ijoykeʼykuéra ojapovaʼekue, ha umi mbaʼe hasýva oaguanta vaʼekuégui,
10:16 Ha'e he'i: —Jajuhúta piko ambue kuimba'e peichagua? koʼág̃a upévare jajapóta chupe
ñane angirũ ha confederado.
10:17 Upéva rehe ohai peteĩ kuatiañe'ẽ ha omondo chupe, ko'ãva he'iháicha
ñe’ẽ, he’íva, .
10:18 Mburuvicha Alejandro omomaitei iñermáno Jonatánpe.
10:19 Rohendu ndehegui, nde ha'eha peteĩ kuimba'e ipu'akapáva ha ojoguáva
ha’e ñane angirũ.
10:20 Upévare ko árape romoĩ nde pa'i guasu ramo
tetã, ha oñembohéra haguã mburuvicha guasu angirũ; (ha upéva reheve omondo chupe
peteĩ ao morotĩ ha peteĩ koróna de óro:) ha ojerure ndéve rejagarra hag̃ua ore parte,
ha eñongatu angirũ ñanendive.
10:21 Upéicharõ, pe mes sietehápe, pe áño 160-pe, pe arete jave
umi tavernákulogui, Jonatán omonde pe ao marangatu ha oñembyaty
fuerzas, ha ome'ê heta armadura.
10:22 Demetrio ohendúvo upéva, ombyasyeterei ha he'i.
10:23 Mba'e piko rojapo, Alejandro ndojokói hague roñomoirũ haguã hendive
umi hudío imbarete haguã?
10:24 Ahaíta chupekuéra ñe'ẽ omokyre'ỹva ha apromete chupekuéra
dignidad ha don-kuéra, ahupyty haguã ipytyvõ.
10:25 Ha'e omondo hendápe kuéra ko'ã mba'e: Mburuvicha guasu Demetrio omondo haguã...
umi hudío pegua omomaitei.
10:26 Pejapo vaekue pene ñe'ẽme'ẽ orendive ha pesegi ore angirũ ndive.
ani pejoaju ore enemigokuéra ndive, rohendu ko'ã mba'e, ha roime
vy'a.
10:27 Upévare ko'ágã pesegi pejerovia orendive, ha ore rosẽ porãta
pehepyme'ẽ peẽme umi mba'e pejapova'ekuére ore rehehápe,
10:28 Ha ome'ẽta peẽme heta inmunidad, ha ome'ẽta peẽme jopói.
10:29 Ha ko'ágã pomosãso, ha pende rehehápe amosãso opavave judíope, chugui
impuesto, ha umi jepokuaa juky rehegua, ha impuesto corona rehegua,
10:30 Ha pe che mba'évagui ahupyty mbohapyha pehẽngue
térã pe semilla, ha yvyramáta yva mbyte, amosãso chugui
ko árape, ani haguã ojegueraha Judea retãgui,
ni umi mbohapy gobierno oñembojoapýva hese osẽvo
Samária ha Galilea retãme, ko ára guive opa ára g̃uarã.
10:31 Jerusalén toĩ imarangatu ha toiko sãsõme, ha ijyvy rembe'y, mokõivéva guive
décima ha tributo-kuéra.
10:32 Ha pe tórre oĩva Jerusalénpe katu ameʼẽ autorida
upéva, ha eme'ẽ pa'i guasupe, omoĩ haguã ipype umi kuimba'e ha'e oipotaháicha
oiporavo oñongatu haguã.
10:33 Ha che amosãso peteĩ teĩ umi judío oĩvape
ogueraha prisionéroramo Judea retãgui oimeraẽ hendápe che rréinope,
ha aipota opa che ofisiálkuéra orrenunsia umi impuesto jepe hymbakuéragui.
10:34 Aipota avei opa arete, sábado, jasy pyahu ha...
ára guasu, ha mbohapy ára arete mboyve, ha mbohapy ára
arete rire ha'éta opavave inmunidad ha libertad opavave judío-kuérape guarã
che reino.
10:35 Avei avave ndoguerekomo'ãi autorida oike haguã térã oporomolesta haguã avavépe
oimeraẽ mba’épe.
10:36 Aipotave, oñeinskrivi haguã mburuvicha guasu ehérsito apytépe
treinta mil kuimba'e judío kuéragui, oñeme'ẽtavape opaga, péicha
opavave mburuvicha guasu ñorairõhára mba'e.
10:37 Umíva apytégui oĩta oñemoĩva mburuvicha guasu imbaretépe, umíva apytégui
avei oĩta oñemoĩva pe rréino mbaʼére, haʼéva
ojerovia: ha aipota umi oñangarekóva ha mburuvichakuéra ha'e ijehegui,
ha oikoveha hikui hembiapoukapy tee rupi, jepe pe rréi omanda haguéicha
Judea retãme.
10:38 Ha umi mbohapy goviérno oñembojoapýva Judea-pe pe...
Samária retãme, toñemoirũ hikuái Judea ndive, toiko hikuái
ojeconta oĩha peteĩ poguýpe, ni ndojejokóiva iñe’ẽrendu haĝua ambue autoridad-pe ndaha’éiva pe
pa'i guasu mba'e.
10:39 Tolomeo ha yvy oĩva hese, ame'ẽ gratis
jopói santuario-pe Jerusalén-pe umi gasto oñeikotevẽva rehe
santuario.
10:40 Ha ame'ẽ káda áño 15.000 grámo de pláta pe
mburuvicha guasu mombe'upy umi tenda oñe'êvagui.
10:41 Ha opa mba'e ojehepyme'ẽva'ekue, umi mburuvichakuéra ndopagái vaekue yma guaréicha.
koʼág̃a guive oñemeʼẽta tupaogua rembiapokuéra gotyo.
10:42 Ha upéva ykére, umi 5 mil grámo de pláta, ojagarráva hikuái
umi jeporu templo-gui osẽ umi cuenta-gui año ha año, jepe umi
umi mba'e ojepoi va'erã, ha'égui pa'i kuéra mba'e
ministro.
10:43 Ha oimeraẽva okañýva Jerusalén témplope
umi libertad ko’ápe oĩva ryepýpe, odevévo mburuvicha guasúpe, térã oimeraẽva rehe
ambue mba’e, toĩ hikuái sãsõme, ha opa mba’e oguerekóva chepype
reino.
10:44 Oñemopu'ã ha oñemyatyrõ haguã umi tembiapo santuario
umi gasto oñeme'êva'erã mburuvicha guasu cuenta-kuéragui.
10:45 Heẽ, ha Jerusalén murálla ñemopuʼã ha oñemombarete hag̃ua
upéva jerére, oñeme'ẽta gastokuéra mburuvicha guasu cuenta-gui,
péicha avei oñemopuʼã hag̃ua umi murálla Judéape.
10:46 Jonatán ha tavayguakuéra ohendúvo ko'ã ñe'ẽ, nome'ẽi mba'eve
chupekuéra, ni ndorresivíri chupekuéra, imanduʼágui hikuái pe mbaʼevai tuichaitévare
ojapovaʼekue Israel-pe; haʼe ombohasa asyeterei haguére chupekuéra.
10:47 Alejandro ndive katu ovy'a hikuái, ha'égui pe tenondegua
ojerure py’aguapy añete hendivekuéra, ha oñembojoaju hendivekuéra
akói.
10:48 Upéi ombyaty mburuvicha guasu Alejandro ñorairõ guasu ha oñemoĩ ijykére
Demetrio.
10:49 Oñorairõ rire mokõive mburuvicha guasu, Demetrio ehérsito okañy
Alejandro oho hapykuéri, ha ipu'aka hesekuéra.
10:50 Ha'e osegi pe ñorairõ hasyeterei kuarahy oike peve
ára ojejuka Demetrio.
10:51 Upe rire Alejandro omondo embajador-kuéra Toleméope mburuvicha guasu Egipto-pegua ndive peteĩ
marandu ko mba’épe guarã:
10:52 Aju jeýma che retãme, ha añemoĩ che apyka guasúpe
ypykue, ha ohupyty pe goviérno, ha oity Demetrio-pe, ha
orrecupera ñane retã;
10:53 Che añemoĩ rire ñorairõme hendive, ha'e ha ijehérsito oĩ
Oñembopy'a tarova ore rehe, ha roguapy mburuvicha guasu guapyhápe.
10:54 Ko'ágã jajapo peteĩ joaju oñondivepa, ha ñame'ẽ chéve ko'ágã
ne membykuña hembirekorã, ha che ha'éta ne ra'y ha ame'ẽta mokõivéva
nde ha chupe nde dignidad-icha.
10:55 Upémarõ mburuvicha guasu Toleméo ombohovái: —Vy'apavẽ pe ára oiko haguépe
rejevy nde rukuéra retãme, ha reñemomarandu apyka guasúpe
irréino rehegua.
10:56 Ha ko'ágã ajapóta nderehe, rehai haguéicha
Tolomeo, jajohecha haguã; che amendátagui che membykuñáre
nde reipotáicha.
10:57 Upémarõ Tolomeo osẽ Egiptogui itajýra Cleopatra ndive, ha ou hikuái
Tolomeope cien ary 72 ary pukukue.
10:58 Mburuvicha Alejandro ojotopávo chupe, ome'ẽ chupe itajýra
Cleopatra, ha ogueromandu'a imensáhe Tolomeo-pe tuicha gloria reheve, ha'eháicha
mburuvichakuéra reko ha’e.
10:59 Mburuvicha Alejandro ohai Jonatánpe ou haguã ha...
ojotopa hendive.
10:60 Upémarõ ha'e oho ñemomba'eguasúpe Tolomeope, upépe ojotopa umi mokõi mburuvicha guasu ndive.
ha omeʼẽ chupekuéra ha iñangirũnguérape pláta ha óro, ha heta jopói, ha
ojuhu favor hesa renondépe.
10:61 Upe jave oĩ Israelgua iñañáva, iñañáva.
oñembyaty oñorairõ haguã hese, ha mburuvicha guasu katu ndoipotái
ehendu chupekuéra.
10:62 Heẽ hetave upévagui, mburuvicha guasu omanda oipe'a haguã ijao, ha
pemonde chupe ao púrpura, ha ojapo hikuái upéicha.
10:63 Upéi oguapy chupe ha'eño ha he'i mburuvicha kuérape:—Tapeho hendive
pe táva mbytépe, ha pemombe'u ani haguã avave oñe'ẽ vai
hese oimeraẽ mbaʼére, ha avave ndoipyʼapýi chupe mbaʼeveichavérõ
gui.
10:64 Umi oakusáva chupe ohechávo oñemomba'eguasuha chupe he'iháicha
proclamación, ha oñemonde ao púrpura, okañy hikuái.
10:65 Upémarõ mburuvicha guasu omomba'e guasu chupe, ha ohai chupe iñamigo guasu apytépe, ha...
ojapo chugui duque, ha oparticipáva igobierno-pe.
10:66 Upe rire Jonatán ohojey Jerusalénpe py'aguapy ha vy'ápe.
10:67 Avei pe; cien oceinta ary ou Demetrio ra'y
Demetrio ñemoñare Creta gui osẽ ypykue ypykue retãme.
10:68 Mburuvicha Alejandro ohendúvo omombe'u, ombyasy ha ojevy
oike Antioquíape.
10:69 Upéi Demetrio omoĩ Apolonio-pe Celosíria sãmbyhyhára ramo.
ha'e ombyaty heta ñorãirõhára, ha oñemoĩ Jamnia-pe, ha omondo
Pa'i guasu Jonatán, he'ívo.
10:70 Nde añoite repu'ã ore rehe, ha che añembohory
nde rehehápe, ha oñembohory, ha mba'ére piko reñemomba'eguasu nde pokatu ore rehe
yvytykuérape?
10:71 Ko'ágã, rejerovia ramo ne mbarete rehe, eguejy ore rendápe
pe ñu llanura-pe, ha upépe ñañeha'ã oñondivepa pe mba'e: por con
che ha’e umi táva pu’aka.
10:72 Pejerure ha peikuaa mávapa che, ha umi hembýva ojagarráva ore parte, ha ha'ekuéra ojapóta
ere ndéve nde py ndaikatuiha okañy hetãme.
10:73 Upévare ko'ágã ndaikatumo'ãi repyta umi kavaju arigua ha tuicha mba'évape
peteĩ pu’aka llanura-pe, ndaipórihápe ni ita ni pedernal, ni tenda ojejapo haĝua
okañy haguã.
10:74 Upémarõ Jonatán ohendúvo ko'ã mba'e Apolonio he'iva'ekue, ipy'aite guive
iñakãme, ha oiporavóvo diez mil kuimba'épe osẽ Jerusaléngui, upépe
Iñermáno Simón ojotopa chupe oipytyvõ hag̃ua chupe.
10:75 Ha'e omopu'ã hoga Jope rovái. ha'ekuéra Jopeygua omboty chupe
upe távape, Apolonio oguerekógui upépe peteĩ guarnición.
10:76 Upéi Jonatán omongora chupe, ha umi távapegua oheja chupe oike
okyhyjégui, ha upéicha Jonatán ogana Joppe.
10:77 Apolonio ohendúvo, ogueraha tres mil kavaju arigua, ha peteĩ
tuicha ehérsito de yvýre, ha oho Azoto-pe peteĩ oviahávaicha, ha
upévo oguenohẽ chupe pe llanura-pe. oguerekógui hetaiterei número
umi kavaju arigua, haʼe ojerovia hesekuéra.
10:78 Upéi Jonatán oho hapykuéri Azoto peve, ha upépe ojoaju umi ehérsito
ñorairõ.
10:79 Apolonio oheja kuri mil kavaju arigua emboscada-pe.
10:80 Jonatán oikuaa oĩha peteĩ emboscada hapykuéri; oguerekógui hikuái
ojere ijehérsito ndive, ha oity dardo umi tavayguakuérare, pyhareve guive
pyhare.
10:81 Pe puévlo katu opyta Jonatán heʼi haguéicha chupekuéra
umi enemígo kavaju ikaneʼõma.
10:82 Upérõ Simón oguenohẽ ijehérsito ha omoĩ chupekuéra umi kuimbaʼe oguatahápe.
(umi kavaju arigua ojegasta haguére) oñembopy'a tarova hese, ha okañy.
10:83 Umi kavaju arigua oñemosarambívo ñúme, okañy Azoto gotyo, ha...
oike Betdagónpe, ita'ãnga tupãópe, ojejoko haguã.
10:84 Jonatán katu omyendy tata Azoto ha umi táva ijerére, ha ojagarra
umi mbaʼe ojepurúva chupekuéra; Dagón tupao, umi okañyva'ekue ndive.
okái tata reheve.
10:85 Péicha ojehapy ha ojejuka kyse puku reheve haimete ocho mil
kuimba’ekuéra.
10:86 Upégui Jonatán oipe'a ijehérsito ha oñemoĩ Ascalón kóntrape.
upépe osẽ umi kuimba’e tavaygua, ha ojotopa chupe tuicha vy’apavẽ reheve.
10:87 Upe rire Jonatán ha ijehérsito oho jey Jerusalénpe
botín-kuéra.
10:88 Mburuvicha guasu ALExander ohendúvo ko'ã mba'e, omomba'eguasu gueteri Jonatánpe
heta.
10:89 Ha omondo chupe peteĩ hebilla de óro, ojeporuháicha umi oĩvape
mburuvicha guasu ruguygui, ome'ẽ avei chupe Acarón ijyke rembe'ýpe
oîva posesión-pe.