2 Maccabei 12:1 Quandu sti patti sò stati fatti, Lysias si n'andò versu u rè, è i Ghjudei eranu nantu à a so splutazioni. 12:2 Ma di i guvernatori di parechji lochi, Timotheus, è Apollonius Figliolu di Genneus, ancu Ieronymus, è Demofonte, è à fiancu à elli Nicanore u guvernatore di Cipru, ùn li permette micca di stà tranquillu è di campà pace. 12:3 L'omi di Ghjoppa anu fattu ancu una tale azione empia: anu pricatu à i Ghjudei. chì stavanu à mezu à elli per andà cù e so mòglie è i so figlioli in i battelli ch'elli avianu preparatu, cum'è s'ellu ùn li avia significatu micca male. 12:4 Quale hè accettatu da ellu secondu u decretu cumuni di a cità, cum'è essendu desiderosi di campà in pace, è suspettendu nunda: ma quandu eranu andati in u prufondu, affucanu micca menu di dui centu di elli. 12:5 Quandu Ghjuda hà intesu parlà di sta crudeltà fattu à i so paisani, hà urdinatu quelli chì eranu cun ellu per fà li pronti. 12:6 È chjamà à Diu, u ghjudice ghjustu, hè ghjuntu contru à quelli assassini di i so fratelli, è brusgiatu u paradisu di notte, è mette u battelli in focu, è quelli chì fughjenu quì, hà tombu. 12:7 È quandu a cità fù chjusu, si n'andò in daretu, comu si vularia per sradicà tutti quelli di a cità di Joppa. 12:8 Ma quand'ellu hà intesu dì chì i Jamnites anu pensatu à fà cusì à i Ghjudei chì stavanu trà elli, 12:9 Hè ghjuntu nantu à i Jamnites ancu di notte, è pigliò u focu nantu à u portu è a marina, cusì chì a luce di u focu era vistu in Ghjerusalemme dui centu quaranta stadi. 12:10 Avà, quand'elli eranu andati da quì, nove stadi in u so viaghju versu Timoteu, micca menu di cinque mila omi à pedi è cinque centu cavalieri di l'Arabi si mettenu nantu à ellu. 12:11 Allora ci hè statu una battaglia assai dulore. ma u fiancu di Ghjuda cù l'aiutu di Diu hà avutu a vittoria; cusì chì i Nomadi d'Arabia, essendu vinti, implorò à Ghjuda a pace, prumettendu sia di dà u bestiame, è di piacè li altrimenti. 12:12 Allora Ghjuda, pinsendu veramente ch'elli seranu prufittu in parechji e cose, li dete a pace: dopu si strinsenu a manu, è cusì partì in e so tende. 12:13 Si n'andò dinù à fà un ponte à una certa cità forte, chì era recintatu cù mura, è abitata da ghjente di diversi paesi; è si chjamava Caspis. 12:14 Ma quelli chì eranu in lu putissi tali fiducia in a forza di i mura è fornitura di vittorie, chì si cumpurtavanu rudely versu quelli chì eranu cun Ghjuda, insultendu è blasfemu, è dicenu tali parolle cum'è ùn anu da esse parlate. 12:15 Per quessa, Ghjuda cù a so cumpagnia, chjamà u grande Signore di u mondu, chì senza arieti o mutori di guerra hà abbattutu Ghjericu in u tempu di Josuè, hà datu un assaltu feroce contr'à i mura, 12:16 E pigliò a cità da a vulintà di Diu, è hà fattu massacre indicible. in tantu chì un lavu di dui stadi di larghezza vicinu à ellu, essendu piena piena, hè stata vistu corre di sangue. 12:17 Allora partenu da quì settecentu cinquanta stadi, è ghjunse à Characa à i Ghjudei chì sò chjamati Tubieni. 12:18 Ma in quantu à Timotheus, ùn u truvò micca in i lochi avia mandatu qualcosa, partì da quì, dopu avè lasciatu un assai forte guarnigione in una certa presa. 12:19 Tuttavia, Dositeu è Sosipater, chì eranu di i capitani di Maccabeu, si n'andò. fora, è tumbò quelli chì Timoteu avia lasciatu in a furtezza, più di deci mille omi. 12:20 È Maccabeu hà riunitu u so esercitu per bandi, è li mette nantu à e bande, è si n'andò contru à Timoteu, chì avia da ellu centu vintimila omi di pedi, è duimila cinquecentu cavalieri. 12:21 Avà, quandu Timotheus hà avutu a cunniscenza di a venuta di Ghjuda, mandò e donne è i zitelli è l'altri bagaglii à una furtezza chjamata Carnion: per u A cità era dura da assedià, è inquieta da vene, per via di u strettezza di tutti i lochi. 12:22 Ma quandu Ghjuda, a so prima banda, ghjunse in vista, i nemici, essendu battuti. cù paura è terrore per l'apparizione di quellu chì vede tutte e cose, fughjenu amain, unu currendu in questu modu, un altru chì modu, cusì chì elli eranu spessu feriti da i so omi, è feriti cù i punti di i so propria spade. 12:23 Ghjuda ancu era assai seria à perseguite, uccidendu quelli gattivi disgraziati, di i quali hà tombu circa trenta mila omi. 12:24 Inoltre, Timoteu stessu cascò in manu di Dositeu è Sosipater, chì hà dumandatu cù assai crafte di lasciallu andà cù a so vita, perchè avia parechji parenti di i Ghjudei, è i fratelli di alcuni elli, chì, s'ellu u mettenu à morte, ùn deve esse cunsideratu. 12:25 Allora, quand'ellu li avia assicuratu cù parechje parolle, ch'ellu li risturà senza ferite, sicondu l'accordu, u lascianu andà per u salvamentu di i so fratelli. 12:26 Allora Maccabeu marchò in Carnion, è à u tempiu di Atargatis. è culà ammazzò vinticinque mila persone. 12:27 È dopu ch'ellu avia messu in fuga è li distruttu, Ghjuda caccià u armata versu Efron, una cità forte, induve Lisias stava, è una grande a multitùdine di nazioni diverse, è i ghjovani forti mantenevanu i mura, è li difendeva putenti: induve era ancu una grande pruvisione di mutori e dardi. 12:28 Ma quandu Ghjuda è a so cumpagnia avia chjamatu à Diu Onnipotente, chì cù a so putenza rompe a forza di i so nemici, vincenu a cità, è uccisu vinticinquemila di quelli chì eranu ind'è, 12:29 Da quì si n'andò à Scythopolis, chì si trova sei centu stadi da Gerusalemme, 12:30 Ma quandu i Ghjudei chì stavanu ci avia tistimuniatu chì i Scythopolitans li trattava affettuosamente, è li supplicava gentilmente in u tempu di u so avversità; 12:31 Li ringraziavanu, vulendu ch'elli sò sempre amichevuli à elli cusì ghjunsenu in Ghjerusalemme, chì a festa di e settimane si avvicinava. 12:32 È dopu à a festa, chjamata Pentecoste, si n'andò contru à Gorgias u guvernatore di Idumea, 12:33 Quale hè surtitu cù trè mila omi di pedi è quattrucentu cavalieri. 12:34 È hè accadutu chì in a so lotta inseme, uni pochi di i Ghjudei eranu ammazzatu. 12:35 À quellu tempu, Dositeu, unu di a cumpagnia di Bacenor, chì era à cavallu, è un omu forte, era sempre nantu à Gorgias, è pigliò u so mantellu l'attirò per forza; è quand'ellu avia pigliatu quellu maleditu vivu, a un cavalier de Thracie qui s'avançait sur lui lui frappa l'épaule, de sorte que Gorgias fughje à Marisa. 12:36 Ora, quandu quelli chì eranu cun Gorgias avianu battutu longu, è eranu stanchi, Judas invocò u Signore, per ch'ellu si manifestassi per esse u so aiutu è capu di a battaglia. 12:37 È cusì, cuminciò in a so propria lingua, è cantava salmi à voce forte. a voce, è si precipitò à l'improvvisu annantu à l'omi di Gorgia, li fece fughje. 12:38 Allora Ghjuda hà riunitu a so armata, è si n'andò in a cità di Odollam. ghjuntu u settimu ghjornu, si purificavanu, cum'è l'usu era, è manteneu u sàbatu in u stessu locu. 12:39 È u ghjornu dopu, cum'è l'usu era statu, Ghjuda è a so cumpagnia ghjunse à piglià i corpi di quelli chì eranu uccisi, è à intarralli cù i so parenti in a tomba di i so babbi. 12:40 Avà sottu à i mantelli di tutti quelli chì fù ammazzatu, truvaru e cose cunsacratu à l'idoli di i Jamnites, chì hè pruibitu à i Ghjudei a lege. Allora ogni omu hà vistu chì questu era a causa per quessa ch'elli eranu ammazzatu. 12:41 Tutti l'omi, dunque, lode u Signore, u ghjudice ghjustu, chì avia apertu e cose chì eranu ammucciate, 12:42 s'avvicinò à a preghiera, è li dumandò chì u peccatu hà fattu puderia esse cumplettamente fora di u ricordu. D'altronde, quellu nobile Ghjuda esortò u populu à mantene si da u peccatu, per quant'ellu hà vistu davanti à i so ochji e cose chì sò accadute per i peccati di quelli chì sò stati uccisi. 12:43 È quand'ellu avia fattu una riunione in tutta a cumpagnia à a summa di Dui mila dracmi d'argentu, u mandò à Ghjerusalemme per offre un peccatu offrendu, fendu quì assai bè è onestamente, in quantu era attentu di a risurrezzione: 12:44 Per s'ellu ùn avia spertu chì quelli chì eranu uccisi avissi a risuscitatu torna, era statu superfluu è vanu di pricà per i morti. 12:45 È ancu chì ellu hà capitu chì ci era una grande grazia quelli chì sò morti divinamente, era un pensamentu santu è bonu. Dopu ellu hà fattu una riconciliazione per i morti, per esse liberati da peccatu.