1 Maccabei 3:1 Allora u so figliolu Ghjuda, chjamatu Maccabeu, s'arrizzò in u so locu. 3:2 È tutti i so fratelli l'aiutavanu, è cusì tutti quelli chì sò stati cun ellu babbu, è si battevanu cun allegria a battaglia d'Israele. 3:3 Allora hà ricivutu u so populu un grande onore, è si mette nantu à una corazza cum'è un giganti. è cinghje u so arnesi guerrieru intornu à ellu, è hà fattu battaglie, prutegge l'ostia cù a so spada. 3:4 In i so atti, era cum'è un leone, è cum'è un cucciolo di leone chì rugia per u so. preda. 3:5 Perchè perseguitò i gattivi, è li cercò, è brusgiatu quelli chì avessi u so populu. 3:6 Per quessa, i gattivi shrunk per a paura di ellu, è tutti i travagliadori di l'iniquità era turbata, perchè a salvezza prosperava in a so manu. 3:7 Tristò ancu parechji rè, è hà fattu Ghjacobbu cuntentu cù i so atti, è i so memoriale hè benedettu per sempre. 3:8 Inoltre, passava à traversu i cità di Ghjuda, distrughjendu fora l 'impii di elli, è alluntanendu l'ira d'Israele: 3:9 So ch'ellu era rinumatu à l 'ultimu parti di a terra, è ellu ricevenu quelli chì eranu pronti à perisce. 3:10 Allora Apollonius hà riunitu i Gentili, è una grande schiera fora di Samaria, per luttà contr'à Israele. 3:11 Quale cosa, quandu Ghjuda hà capitu, si n'andò à scuntrà à ellu. u batteu, è u tombu : parechji cascò ancu tumbati, ma l'altri fughjenu. 3:12 Per quessa, Ghjuda hà pigliatu u so butinu, è ancu a spada di Apollonius, è cun ellu hà battutu tutta a so vita. 3:13 Quandu Seron, un prìncipi di l'armata di Siria, hà intesu dì chì Ghjuda avia. riunì à ellu una multitùdine è una cumpagnia di fideli per esce cun ellu à a guerra; 3:14 Iddu disse: "I vi hannu un nomu è onore in u regnu. perchè andaraghju cumbatte cù Ghjuda è quelli chì sò cun ellu, chì disprezzanu quelli di u rè cumandamentu. 3:15 Allora ellu hà fattu prontu à cullà, è si n'andò cun ellu una armata putenti l'impiu per aiutà ellu, è per esse vindicatu di i figlioli d'Israele. 3:16 È quand'ellu s'avvicinò à a muntagna di Bethhoron, Ghjuda si n'andò scuntrallu cù una piccula cumpagnia: 3:17 Quale, quand'elli vittinu l'ospiti chì venenu à scuntrà elli, disse à Ghjuda, "Cumu". Puderemu, essendu cusì pochi, luttà contr'à una tanta multitùdine è cusì forte, videndu chì simu pronti à svenimenti cù u digiunu tuttu stu ghjornu ? 3:18 à quale Ghjuda rispose: "Ùn hè micca difficiule per parechji esse chjusu e mani di uni pochi; è cù u Diu di u celu hè tuttu unu, per liberà cù una grande multitùdine, o una piccula cumpagnia: 3:19 Perchè a vittoria di a battaglia ùn hè micca in a multitùdine di l'armata. ma a forza vene da u celu. 3:20 Sò ghjunti contru à noi in assai orgogliu è iniquità per distrughjini, è i nostri. mòglie è figlioli, è per rovinà noi: 3:21 Ma avemu a lotta per a nostra vita è e nostre lege. 3:22 Per quessa, u Signore stessu hà da turnà elli davanti à a nostra faccia per voi, ùn avete micca paura di elli. 3:23 Appena ch'ellu s'hè cessatu di parlà, si saltò subbitu nantu à elli. è cusì Seron è a so armata sò stati abbattuti davanti à ellu. 3:24 È li perseguitavanu da a discesa di Bethoron à a piaghja. induve sò stati uccisi circa ottu centu omi di elli; è u residu fughje in u paese di i Filistei. 3:25 Allora cuminciò u timore di Ghjuda è di i so fratelli, è assai grande timore, di cascà nantu à e nazioni intornu à elli: 3:26 In quantu a so fama hè ghjunta à u rè, è tutte e nazioni parlanu di u rè. battaglie di Ghjuda. 3:27 Quandu u rè Antiochus sintì sti cosi, era piena di indignazione. per quessa, mandò è riunì tutte e forze di u so regnu, ancu un esercitu assai forte. 3:28 Hà apertu ancu u so tesoru, è hà datu i so suldati paga per un annu. cumandalli per esse pronti ogni volta ch'ellu ne hà bisognu. 3:29 Tuttavia, quand'ellu hà vistu chì i soldi di i so tesori fiascatu è chì i tributi in u paese eranu chjuchi, per via di a dissensione è a pesta, ch'ellu avia purtatu nantu à a terra per annunzià e lege chì era statu d'antica ; 3:30 Iddu temìa ch'ellu ùn deve esse in gradu di purtà i carichi più, nè per avè tali rigali da dà cusì liberale cum'è prima: perchè avia avutu abbundava sopra i rè chì eranu prima di ellu. 3:31 Per quessa, essendu assai perplessu in a so mente, hà decisu di andà in Persia, quì per piglià i tributi di i paesi, è per cullà assai soldi. 3:32 Allora lasciò Lisias, un nobile, è unu di u sangue reale, per surveglià. l'affari di u rè da u fiume Eufrate à i cunfini di Egittu: 3:33 È à crià u so figliolu Antiochus, finu à ch'ellu ghjunse. 3:34 Inoltre, ellu hà datu a mità di e so forze elefanti, è li dete incaricatu di tutte e cose ch'ellu avia fattu, cum'è ancu in quantu à quelli chì abitavanu in Ghjuda è Ghjerusalemme: 3:35 Per sapè, ch'ellu avissi da mandà un esercitu contru à elli, à distrughjini e radiche fora a forza di Israele, è u restu di Ghjerusalemme, è piglià luntanu u so memoriale da quellu locu; 3:36 È ch'ellu deve mette stranieri in tutti i so quartieri, è sparte a so terra per sorte. 3:37 Allora u rè pigliò a mità di e forze chì restava, è si n'andò Antiochia, a so cità reale, u centu quaranta-settimu annu; è avè passò u fiumu Eufrate, andò per i paesi alti. 3:38 Allora Lisia hà sceltu Ptolemee, figliolu di Dorimene, Nicanore è Gorgia, omi putenti di l'amici di u rè: 3:39 È cun elli mandò quaranta mila pedemi è sette mila cavalieri, per andà in u paese di Ghjuda, è per distrughjelu, cum'è u rè cumandava. 3:40 Allora si n'andò fora cù tutte e so putenza, è ghjunsenu è campatu da Emmaus in paese pianura. 3:41 È i cummircianti di u paese, à sente a fama di elli, pigliò argentu è oru assai, cù i servitori, è ghjunse in u campu per cumprà u figlioli d'Israele per schiavi: un putere ancu di Siria è di a terra di i Filistei s'uniscenu à elli. 3:42 Avà, quandu Ghjuda è i so fratelli vittinu chì e miseria eranu multiplicate chì e forze si campanu in i so cunfini : perchè sapianu cumu u rè avia datu cumandamentu di distrughje u populu, è cumplettamente abolilli; 3:43 Iddi dissi unu à l 'àutru, Andemu à ristabilisce a furtuna decaduta di u nostru ghjente, è luttemu per u nostru populu è u santuariu. 3:44 Allora l'assemblea hè stata riunita, per ch'elli ponu esse pronti per a battaglia, è chì puderanu pricà, è dumandà misericordia è cumpassione. 3:45 Avà Ghjerusalemme era vacu cum'è un desertu, ùn ci era nimu di i so figlioli chì andava in o fora: u santuariu era ancu calpestatu, è stranieri mantene a forza forte; i pagani avianu a so abitazione in quellu locu; è a gioia hè stata pigliata da Ghjacobbu, è a pipa cù l'arpa cessò. 3:46 Per quessa, l'Israele si sò riuniti, è ghjunse à Maspha, contru à Ghjerusalemme; perchè in Maspha era u locu induve elli pricava prima in Israele. 3:47 Allora digiunatu quellu ghjornu, è si mette nantu à u saccu, è ghjittassi cinniri i so capi, è strappanu i so vestiti, 3:48 È apre u libru di a lege, induve i pagani avia circatu pitture a so figura di e so imagine. 3:49 Purtonu ancu i vestiti di i preti, è i primi frutti, è i primi tithes: è i Nazarites suscitanu, chì avianu fattu u so ghjorni. 3:50 Allora gridavanu, cù una voce forte versu u celu, dicendu:, "Chì avemu fate cù questi, è induve li purteremu ? 3:51 Perchè u to santuariu hè calpestatu è prufanatu, è i to preti sò pesantezza, è purtatu bassu. 3:52 È eccu, i pagani sò riuniti inseme contru à noi per distrughjenu. ciò chì si imaginanu contru à noi, sapete. 3:53 Cumu avemu da esse capaci di stà contru à elli, fora di voi, o Diu, esse u nostru aiutu? 3:54 Allora suonu di trombe, è chiancianu cù una voce forte. 3:55 È dopu à questu, Ghjuda hà urdinatu i capi di u populu, ancu i capi più di millaie, è più di centinaie, è più di cinquanta, è più di decine. 3:56 Ma in quantu à quelli chì eranu custruendu case, o avìanu moglie fidanzati, o eranu piantà vigna, o avianu paura, quelli ch'ellu hà urdinatu ch'elli avissiru vultà, ognunu à a so casa, secondu a lege. 3:57 Allora u campu sguassatu, è campatu nantu à u latu sudu di Emmaus. 3:58 È Ghjuda disse: "Armate, è esse omi valenti, è vede chì vi esse. in prontu contr'à a matina, per pudè luttà cun queste nazioni, chì sò riuniti inseme contru à noi per distrughjenu noi è u nostru santuariu: 3:59 Perchè hè megliu per noi à more in battaglia, chè à vede i calamità di u nostru populu è u nostru santuariu. 3:60 Tuttavia, cum'è a vulintà di Diu hè in u celu, cusì ch'ellu fà.